Tìm kiếm bài viết

Mẫu giáo án theo chương trình mới của Bộ Giáo Dục

Trong bối cảnh đổi mới giáo dục, việc cập nhật phương pháp giảng dạy và xây dựng kế hoạch bài giảng phù hợp là điều vô cùng quan trọng. Để hỗ trợ giáo viên trong quá trình giảng dạy hiệu quả, mẫu giáo án dạy học theo chương trình mới nhất của Bộ Giáo dục đã được thiết kế nhằm đáp ứng các yêu cầu đổi mới, phát huy tính sáng tạo và nâng cao chất lượng học tập cho học sinh. Với nội dung khoa học, chặt chẽ và phù hợp với thực tiễn, giáo án này sẽ là tài liệu tham khảo hữu ích cho mọi nhà giáo.

Mẫu giáo án dạy học là gì?

Mẫu giáo án dạy học là tài liệu quan trọng giúp giáo viên lên kế hoạch soạn bài và chuẩn bị bài giảng một cách khoa học, đảm bảo nội dung giảng dạy bám sát mục tiêu đề ra. Nhờ có giáo án chi tiết, quá trình truyền đạt kiến thức trở nên mạch lạc, hiệu quả, giúp học sinh tiếp thu bài học một cách tốt nhất.

Một mẫu giáo án dạy học thường bao gồm các thông tin cơ bản như tên chủ đề, ngày soạn, ngày dạy, lớp học và số tiết. Bên cạnh đó, giáo án cũng cần trình bày rõ ràng các mục tiêu về kiến thức, kỹ năng và năng lực cần phát triển. Giáo viên cần xác định phương pháp giảng dạy phù hợp với từng nội dung bài học, có thể là phương pháp thuyết trình, phương pháp giải quyết vấn đề hoặc phương pháp thuyết minh. Ngoài ra, việc xác định đúng chuyên đề và định hướng phát triển năng lực cho học sinh là yếu tố quan trọng. Giáo viên cần đánh giá mức độ cần đạt để thiết kế bài giảng phù hợp, giúp học sinh phát huy tối đa khả năng của mình.

Mục tiêu của hoạt động xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục

Căn cứ trên hướng dẫn tại Mục I của Công văn 5512/BGDĐT-GDTrH năm 2020 hướng dẫn về mục tiêu trong việc xây dựng và triển khai kế hoạch giáo dục của nhà trường, nội dung cụ thể như sau:

“I. Mục tiêu chung
1. Xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục của nhà trường bảo đảm yêu cầu thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông cấp trung học cơ sở và cấp trung học phổ thông (sau đây gọi là chương trình) linh hoạt, phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương và cơ sở giáo dục.
2. Phát huy tính chủ động, sáng tạo của tổ chuyên môn và giáo viên trong việc thực hiện chương trình; khai thác, sử dụng hiệu quả cơ sở vật chất, thiết bị dạy học đáp ứng yêu cầu thực hiện các phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá theo yêu cầu phát triển phẩm chất, năng lực học sinh.
3. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản trị hoạt động dạy học, giáo dục của nhà trường; bảo đảm tính dân chủ, thống nhất giữa các tổ chuyên môn và các tổ chức đoàn thể, phối hợp giữa nhà trường, cha mẹ học sinh và các cơ quan, tổ chức có liên quan tại địa phương trong việc tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục của nhà trường.”

Để đạt hiệu quả cao trong quá trình giảng dạy, cần khuyến khích tổ chuyên môn và giáo viên phát huy tối đa tính chủ động, sáng tạo khi triển khai chương trình. Đồng thời, việc tận dụng và quản lý hiệu quả cơ sở vật chất, thiết bị giảng dạy đóng vai trò quan trọng trong việc áp dụng các phương pháp dạy học tiên tiến, cũng như thực hiện kiểm tra, đánh giá phù hợp nhằm phát triển toàn diện phẩm chất và năng lực của học sinh.

Mẫu giáo án theo chương trình mới Bộ giáo dục

Giáo viên có thể tham khảo mẫu giáo án theo Công văn 5512/BGDĐT-GDTrH năm 2020 dành cho bậc THCS, THPT và mẫu giáo án theo Công văn 2345/BGDĐT-GDTrH năm 2021 dành cho bậc tiểu học. Đây là những tài liệu hướng dẫn chi tiết giúp giáo viên xây dựng kế hoạch giảng dạy, tổ chức hoạt động giáo dục và soạn giáo án một cách bài bản, khoa học. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về mẫu giáo án dạy học theo chương trình mới của Bộ Giáo dục, giúp giáo viên dễ dàng áp dụng vào thực tiễn giảng dạy.

Mẫu giáo án theo công văn 5512/ BGDĐT-GDTrH năm 2020

Theo Phụ lục 4 đính kèm Công văn 5512/BGDĐT-GDTrH năm 2020, mẫu kế hoạch bài dạy được quy định chi tiết như sau:

Phụ lục IV

KHUNG KẾ HOẠCH BÀI DẠY

(Kèm theo Công văn số 5512/BGDĐT-GDTrH ngày 18 tháng 12 năm 2020 của Bộ GDĐT)

Trường:...................

Tổ:............................

Họ và tên giáo viên:

……………………

TÊN BÀI DẠY: …………………………………..

Môn học/Hoạt động giáo dục: ……….; lớp:………

Thời gian thực hiện: (số tiết)

I. Mục tiêu

1. Về kiến thức: Nêu cụ thể nội dung kiến thức học sinh cần học trong bài theo yêu cầu cần đạt của nội dung giáo dục/chủ đề tương ứng trong chương trình môn học/hoạt động giáo dục.

2. Về năng lực: Nêu cụ thể yêu cầu học sinh làm được gì (biểu hiện cụ thể của năng lực chung và năng lực đặc thù môn học cần phát triển) trong hoạt động học để chiếm lĩnh và vận dụng kiến thức theo yêu cầu cần đạt của chương trình môn học/hoạt động giáo dục.

3. Về phẩm chất: Nêu cụ thể yêu cầu về hành vi, thái độ (biểu hiện cụ thể của phẩm chất cần phát triển gắn với nội dung bài dạy) của học sinh trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ học tập và vận dụng kiến thức vào cuộc sống.

II. Thiết bị dạy học và học liệu

Nêu cụ thể các thiết bị dạy học và học liệu được sử dụng trong bài dạy để tổ chức cho học sinh hoạt động nhằm đạt được mục tiêu, yêu cầu của bài dạy (muốn hình thành phẩm chất, năng lực nào thì hoạt động học phải tương ứng và phù hợp).

III. Tiến trình dạy học

1. Hoạt động 1: Xác định vấn đề/nhiệm vụ học tập/Mở đầu (Ghi rõ tên thể hiện kết quả hoạt động)

a) Mục tiêu: Nêu mục tiêu giúp học sinh xác định được vấn đề/nhiệm vụ cụ thể cần giải quyết trong bài học hoặc xác định rõ cách thức giải quyết vấn đề/thực hiện nhiệm vụ trong các hoạt động tiếp theo của bài học.

b) Nội dung: Nêu rõ nội dung yêu cầu/nhiệm vụ cụ thể mà học sinh phải thực hiện (xử lí tình huống, câu hỏi, bài tập, thí nghiệm, thực hành…) để xác định vấn đề cần giải quyết/nhiệm vụ học tập cần thực hiện và đề xuất giải pháp giải quyết vấn đề/cách thức thực hiện nhiệm vụ.

c) Sản phẩm: Trình bày cụ thể yêu cầu về nội dung và hình thức của sản phẩm hoạt động theo nội dung yêu cầu/nhiệm vụ mà học sinh phải hoàn thành: kết quả xử lí tình huống; đáp án của câu hỏi, bài tập; kết quả thí nghiệm, thực hành; trình bày, mô tả được vấn đề cần giải quyết hoặc nhiệm vụ học tập phải thực hiện tiếp theo và đề xuất giải pháp thực hiện.

d) Tổ chức thực hiện: Trình bày cụ thể các bước tổ chức hoạt động học cho học sinh từ chuyển giao nhiệm vụ, theo dõi, hướng dẫn, kiểm tra, đánh giá quá trình và kết quả thực hiện nhiệm vụ thông qua sản phẩm học tập.

2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới/giải quyết vấn đề/thực thi nhiệm vụ đặt ra từ Hoạt động 1 (Ghi rõ tên thể hiện kết quả hoạt động).

a) Mục tiêu: Nêu mục tiêu giúp học sinh thực hiện nhiệm vụ học tập để chiếm lĩnh kiến thức mới/giải quyết vấn đề/thực hiện nhiệm vụ đặt ra từ Hoạt động 1.

b) Nội dung: Nêu rõ nội dung yêu cầu/nhiệm vụ cụ thể của học sinh làm việc với sách giáo khoa, thiết bị dạy học, học liệu cụ thể (đọc/xem/nghe/nói/làm) để chiếm lĩnh/vận dụng kiến thức để giải quyết vấn đề/nhiệm vụ học tập đã đặt ra từ Hoạt động 1.

c) Sản phẩm: Trình bày cụ thể về kiến thức mới/kết quả giải quyết vấn đề/thực hiện nhiệm vụ học tập mà học sinh cần viết ra, trình bày được.

d) Tổ chức thực hiện: Hướng dẫn, hỗ trợ, kiểm tra, đánh giá quá trình và kết quả thực hiện hoạt động của học sinh.

3. Hoạt động 3: Luyện tập

a) Mục tiêu: Nêu rõ mục tiêu vận dụng kiến thức đã học và yêu cầu phát triển các kĩ năng vận dụng kiến thức cho học sinh.

b) Nội dung: Nêu rõ nội dung cụ thể của hệ thống câu hỏi, bài tập, bài thực hành, thí nghiệm giao cho học sinh thực hiện.

c) Sản phẩm: Đáp án, lời giải của các câu hỏi, bài tập; các bài thực hành, thí nghiệm do học sinh thực hiện, viết báo cáo, thuyết trình.

d) Tổ chức thực hiện: Nêu rõ cách thức giao nhiệm vụ cho học sinh; hướng dẫn hỗ trợ học sinh thực hiện; kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện.

4. Hoạt động 4: Vận dụng

a) Mục tiêu: Nêu rõ mục tiêu phát triển năng lực của học sinh thông qua nhiệm vụ/yêu cầu vận dụng kiến thức, kĩ năng vào thực tiễn (theo từng bài hoặc nhóm bài có nội dung phù hợp).

b) Nội dung: Mô tả rõ yêu cầu học sinh phát hiện/đề xuất các vấn đề/tình huống trong thực tiễn gắn với nội dung bài học và vận dụng kiến thức mới học để giải quyết.

c) Sản phẩm: Nêu rõ yêu cầu về nội dung và hình thức báo cáo phát hiện và giải quyết tình huống/vấn đề trong thực tiễn.

d) Tổ chức thực hiện: Giao cho học sinh thực hiện ngoài giờ học trên lớp và nộp báo cáo để trao đổi, chia sẻ và đánh giá vào các thời điểm phù hợp trong kế hoạch giáo dục môn học/hoạt động giáo dục của giáo viên.

Ghi chú:

1. Mỗi bài dạy có thể được thực hiện trong nhiều tiết học, bảo đảm đủ thời gian dành cho mỗi hoạt động để học sinh thực hiện hiệu quả. Hệ thống câu hỏi, bài tập luyện tập cần bảo đảm yêu cầu tối thiểu về số lượng và đủ về thể loại theo yêu cầu phát triển các kĩ năng. Hoạt động vận dụng được thực hiện đối với những bài hoặc nhóm bài có nội dung phù hợp và chủ yếu được giao cho học sinh thực hiện ở ngoài lớp học.

2. Trong Kế hoạch bài dạy không cần nêu cụ thể lời nói của giáo viên, học sinh mà tập trung mô tả rõ hoạt động cụ thể của giáo viên: giáo viên giao nhiệm vụ/yêu cầu/quan sát/theo dõi/hướng dẫn/nhận xét/gợi ý/kiểm tra/đánh giá; học sinh thực hiện/đọc/nghe/nhìn/viết/trình bày/báo cáo/thí nghiệm/thực hành/.

3. Việc kiểm tra, đánh giá thường xuyên được thực hiện trong quá trình tổ chức các hoạt động học và được thiết kế trong Kế hoạch bài dạy thông qua các hình thức: hỏi - đáp, viết, thực hành, thí nghiệm, thuyết trình, sản phẩm học tập. Đối với mỗi hình thức, khi đánh giá bằng điểm số phải thông báo trước cho học sinh về các tiêu chí đánh giá và định hướng cho học sinh tự học; chú trọng đánh giá bằng nhận xét quá trình và kết quả thực hiện của học sinh theo yêu cầu của câu hỏi, bài tập, bài thực hành, thí nghiệm, thuyết trình, sản phẩm học tập đã được nêu cụ thể trong Kế hoạch bài dạy.

4. Các bước tổ chức thực hiện một hoạt động học

- Giao nhiệm vụ học tập: Trình bày cụ thể nội dung nhiệm vụ được giao cho học sinh (đọc/nghe/nhìn/làm) với thiết bị dạy học/học liệu cụ thể để tất cả học sinh đều hiểu rõ nhiệm vụ phải thực hiện.

- Thực hiện nhiệm vụ (học sinh thực hiện; giáo viên theo dõi, hỗ trợ): Trình bày cụ thể nhiệm vụ học sinh phải thực hiện (đọc/nghe/nhìn/làm) theo yêu cầu của giáo viên; dự kiến những khó khăn mà học sinh có thể gặp phải kèm theo biện pháp hỗ trợ; dự kiến các mức độ cần phải hoàn thành nhiệm vụ theo yêu cầu.

- Báo cáo, thảo luận (giáo viên tổ chức, điều hành; học sinh báo cáo, thảo luận): Trình bày cụ thể giải pháp sư phạm trong việc lựa chọn các nhóm học sinh báo cáo và cách thức tổ chức cho học sinh báo cáo (có thể chỉ chọn một số nhóm trình bày/báo cáo theo giải pháp sư phạm của giáo viên).

- Kết luận, nhận định: Phân tích cụ thể về sản phẩm học tập mà học sinh phải hoàn thành theo yêu cầu (làm căn cứ để nhận xét, đánh giá các mức độ hoàn thành của học sinh trên thực tế tổ chức dạy học); làm rõ những nội dung/yêu cầu về kiến thức, kĩ năng để học sinh ghi nhận, thực hiện; làm rõ các nội dung/vấn đề cần giải quyết/giải thích và nhiệm vụ học tập mà học sinh phải thực hiện tiếp theo./.

Mẫu giáo án theo công văn 2345/ BGDĐT-GDTrH năm 2021

Mẫu giáo án theo Công văn 2345/BGDĐT-GDTH năm 2021 được áp dụng cho chương trình tiểu học, với cách tiếp cận hiện đại và linh hoạt hơn. Trong công văn này, thuật ngữ "giáo án" đã được thay thế bằng "khung kế hoạch bài dạy", tuy nhiên về bản chất, nội dung và mục đích vẫn không thay đổi. Giáo viên tiểu học hoàn toàn có thể sử dụng hướng dẫn từ công văn này để xây dựng giáo án phù hợp với chương trình giảng dạy.

Nội dung giáo án theo Công văn 2345 bao gồm:

Yêu cầu cần đạt: Xác định mục tiêu về kiến thức, kỹ năng và phẩm chất học sinh cần đạt được sau bài học.
Đồ dùng dạy học: Liệt kê các tài liệu, học cụ cần chuẩn bị để hỗ trợ giảng dạy hiệu quả.
Hoạt động dạy học chủ yếu: Chi tiết hóa phương pháp, hình thức tổ chức dạy học theo từng bước.
Điều chỉnh sau bài dạy: Ghi chú những điều chỉnh cần thiết sau khi triển khai bài giảng thực tế.

Dưới đây là mẫu giáo án chi tiết theo Công văn 2345:

KHUNG KẾ HOẠCH BÀI DẠY (GIÁO ÁN)

Môn học/hoạt động giáo dục ……………………………………………………; lớp …………..

Tên bài học: ………………………………………………………………….……; số tiết: ………

Thời gian thực hiện: ngày…tháng…năm…(hoặc từ …/…/… đến …/…/…)

1. Yêu cầu cần đạt: Nêu cụ thể học sinh thực hiện được việc gì; vận dụng được những gì vào giải quyết vấn đề trong thực tế cuộc sống; có cơ hội hình thành, phát triển phẩm chất, năng lực gì.

2. Đồ dùng dạy học: Nêu các thiết bị, học liệu được sử dụng trong bài dạy để tổ chức cho học sinh hoạt động nhằm đạt yêu cầu cần đạt của bài dạy.

3. Các hoạt động dạy học chủ yếu:

Hoạt động Mở đầu: khởi động, kết nối.
Hoạt động Hình thành kiến thức mới: trải nghiệm, khám phá, phân tích, hình thành kiến thức mới (đối với bài hình thành kiến thức mới).
Hoạt động Luyện tập, thực hành.
Hoạt động Vận dụng, trải nghiệm (nếu có).

4. Điều chỉnh sau bài dạy (nếu có).

Hướng dẫn soạn giáo án theo Công văn

Soạn giáo án theo Công văn 5512

Dựa trên hướng dẫn tại Tiểu mục 3, Mục II của Công văn 5512/BGDĐT-GDTrH năm 2020 về kế hoạch giáo dục của giáo viên và khung kế hoạch bài dạy (giáo án), nội dung được quy định như sau:

“II. Xây dựng kế hoạch giáo dục của nhà trường
…
3. Kế hoạch giáo dục của giáo viên và Kế hoạch bài dạy (giáo án)
Căn cứ vào Kế hoạch dạy học các môn học của tổ chuyên môn, giáo viên được phân công dạy học môn học ở các khối lớp xây dựng Kế hoạch giáo dục của giáo viên trong năm học (theo Khung kế hoạch giáo dục của giáo viên tại Phụ lục 3); trên cơ sở đó xây dựng các Kế hoạch bài dạy (theo Khung kế hoạch bài dạy tại Phụ lục 4) để tổ chức dạy học.
Không bắt buộc học sinh phải trang bị điện thoại di động để phục vụ học tập. Việc cho phép học sinh sử dụng điện thoại di động trong lớp học để hỗ trợ hoạt động học do giáo viên trực tiếp giảng dạy môn học quyết định; được giáo viên hướng dẫn cụ thể trong các hoạt động đã được thiết kế trong Kế hoạch bài dạy sao cho không yêu cầu tất cả học sinh phải có điện thoại để sử dụng và bảo đảm yêu cầu phù hợp với nội dung học tập. Giáo viên thông báo cụ thể yêu cầu học sinh chỉ được sử dụng điện thoại như là một thiết bị hỗ trợ hoạt động học và những điều học sinh không được làm khi sử dụng điện thoại trên lớp, trong giờ học.
Việc kiểm tra, đánh giá thường xuyên được thực hiện trong quá trình tổ chức các hoạt động học được thiết kế trong Kế hoạch bài dạy thông qua các hình thức: hỏi - đáp, viết, thực hành, thí nghiệm, thuyết trình, sản phẩm học tập. Đối với mỗi hình thức, khi đánh giá bằng điểm số phải thông báo trước cho học sinh về các tiêu chí đánh giá và định hướng cho học sinh tự học; chú trọng đánh giá bằng nhận xét quá trình và kết quả thực hiện của học sinh theo yêu cầu của câu hỏi, bài tập, bài thực hành, thí nghiệm, thuyết trình, sản phẩm học tập đã được nêu cụ thể trong Kế hoạch bài dạy.”

Giáo án của giáo viên được thiết kế dựa trên kế hoạch giảng dạy từng môn học do tổ chuyên môn xây dựng. Đồng thời, giáo viên được phân công giảng dạy ở các khối lớp sẽ lập kế hoạch giáo dục cá nhân phù hợp với chương trình của năm học.

Soạn giáo án theo Công văn 2345

Theo Phụ lục 3 ban hành kèm theo Công văn 2345/BGDĐT-GDTH năm 2021, quy trình soạn giáo án được hướng dẫn chi tiết như sau:

“1. Kế hoạch bài dạy 11 do giáo viên thiết kế bao gồm các hoạt động của học sinh và giáo viên trong quá trình dạy học một tiết học/bài học/chủ đề (sau đây gọi chung là bài học) nhằm giúp học sinh đạt được yêu cầu cần đạt. Kế hoạch bài dạy được giáo viên thực hiện chủ động, linh hoạt phù hợp với đối tượng học sinh, điều kiện tổ chức dạy học, bảo đảm các yêu cầu cần đạt của chương trình đối với môn học, hoạt động giáo dục để đạt hiệu quả cao nhất; được điều chỉnh, bổ sung thường xuyên cho phù hợp với đối tượng học sinh và điều kiện tổ chức dạy học.
2. Giáo viên căn cứ vào yêu cầu cần đạt được quy định trong chương trình môn học, hoạt động giáo dục; kế hoạch giáo dục của nhà trường; kế hoạch dạy học các môn học, hoạt động giáo dục; sách giáo khoa, thiết bị dạy học để xây dựng kế hoạch bài dạy gồm: Yêu cầu cần đạt, đồ dùng dạy học cần chuẩn bị, hoạt động dạy học chủ yếu, điều chỉnh sau bài dạy, cụ thể như sau:
a) Yêu cầu cần đạt của bài học: Trên cơ sở yêu cầu cần đạt của mạch nội dung được quy định trong chương trình môn học, hoạt động giáo dục, giáo viên chủ động sử dụng sách giáo khoa, thiết bị dạy học, học liệu để xác định yêu cầu cần đạt của bài học phù hợp với đối tượng học sinh, đặc điểm nhà trường, địa phương. Yêu cầu cần đạt của bài học cần xác định rõ: Học sinh thực hiện được việc gì; vận dụng được những gì vào giải quyết vấn đề trong thực tế cuộc sống; có cơ hội hình thành, phát triển phẩm chất, năng lực gì.
b) Đồ dùng dạy học: Các đồ dùng cần chuẩn bị để tổ chức dạy học bài học.
c) Hoạt động dạy học chủ yếu: Giáo viên chủ động tổ chức hoạt động dạy học linh hoạt, sáng tạo, đa dạng theo tính chất bài học (bài kiến thức mới; thực hành, ôn tập), đặc điểm môn học, hoạt động giáo dục và phù hợp đối tượng học sinh.
- Hoạt động học tập của học sinh bao gồm hoạt động mở đầu (khởi động, kết nối); hình thành kiến thức mới (trải nghiệm, khám phá; phân tích, hình thành kiến thức mới); hoạt động luyện tập, thực hành và hoạt động vận dụng, ứng dụng những điều đã học để phát hiện và giải quyết những vấn đề trong đời sống thực tế. Các hoạt động học tập (kể cả hoạt động tự nhận xét hay nhận xét sản phẩm học tập của bạn hay nhóm bạn) của học sinh, tùy theo mục đích, tính chất của mỗi hoạt động, được tổ chức làm việc cá nhân, theo nhóm hoặc cả lớp; đảm bảo mỗi học sinh được tạo điều kiện để tự mình thực hiện nhiệm vụ học tập hay trải nghiệm thực tế.
- Hoạt động của giáo viên: tổ chức, hướng dẫn, hỗ trợ hoạt động học cho học sinh, tạo môi trường học tập thân thiện và những tình huống có vấn đề để khuyến khích học sinh tích cực tham gia vào các hoạt động học tập, tự nhận xét hay nhận xét sản phẩm học tập của bạn hay nhóm bạn, tự phát hiện năng lực, nguyện vọng của bản thân, rèn luyện thói quen và khả năng tự học, phát huy tiềm năng và những kiến thức, kĩ năng đã tích lũy được để phát triển; thực hiện nhận xét, đánh giá trong quá trình tổ chức dạy học để hướng dẫn, hỗ trợ hoạt động học tập, điều chỉnh các hoạt động dạy học, đảm bảo sự tiến bộ của từng học sinh và nâng cao chất lượng giáo dục.
d) Điều chỉnh sau bài dạy: Giáo viên ghi những điểm cần rút kinh nghiệm sau khi thực hiện kế hoạch bài dạy để hoàn thiện phương án dạy học cho các bài học sau: Nội dung còn bất cập, còn gặp khó khăn trong quá trình thực hiện tổ chức dạy học; nội dung tâm đắc tổ chức dạy học hiệu quả để trao đổi thảo luận khi tham gia sinh hoạt chuyên môn.
3. Giáo viên thực hiện lưu trữ kế hoạch bài dạy theo hình thức phù hợp, khoa học và báo cáo tổ trưởng chuyên môn, hiệu trưởng nhà trường khi có yêu cầu; có thể sử dụng kế hoạch bài dạy xây dựng từ năm học trước để thực hiện bổ sung, điều chỉnh nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức, để tổ chức dạy học hiệu quả. Tổ trưởng chuyên môn quản lý kế hoạch bài dạy theo nguyên tắc giảm nhẹ áp lực hành chính; đảm bảo hình thức khoa học, thuận lợi, hiệu quả, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý trên cơ sở đánh giá đúng thực chất và tôn trọng, động viên tinh thần đổi mới, sáng tạo của giáo viên.
4. Khi tổ chức hoạt động dạy học (thực hiện Kế hoạch bài dạy), giáo viên cần chú ý một số nội dung sau:
a) Chuyển giao nhiệm vụ học tập: nhiệm vụ học tập rõ ràng và phù hợp với khả năng của học sinh, thể hiện ở việc nêu vấn đề, hướng dẫn cách thực hiện và yêu cầu về sản phẩm mà học sinh phải hoàn thành khi thực hiện nhiệm vụ; hình thức giao nhiệm vụ sinh động, hấp dẫn, kích thích được hứng thú học tập của học sinh; đảm bảo cho tất cả học sinh tiếp nhận và sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ.
b) Tổ chức cho học sinh thực hiện nhiệm vụ học tập: khuyến khích học sinh hợp tác, giúp đỡ nhau khi thực hiện nhiệm vụ học tập; phát hiện kịp thời những khó khăn của học sinh và có biện pháp hỗ trợ kịp thời, phù hợp, hiệu quả; không “bỏ quên” học sinh nào.
c) Tổ chức cho học sinh trình bày kết quả và thảo luận: hình thức trình bày kết quả thực hiện nhiệm vụ phù hợp với nội dung học tập và kĩ thuật dạy học tích cực được sử dụng; khuyến khích cho học sinh trao đổi, thảo luận với nhau về nội dung học tập; xử lý những tình huống sư phạm nảy sinh một cách hợp lý.
d) Nhận xét, đánh giá thực hiện nhiệm vụ học tập: nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ và những ý kiến trao đổi, thảo luận của học sinh nhằm giúp học sinh có hứng thú, niềm tin trong học tập, cải thiện được kết quả học tập; chính xác hóa các kiến thức mà học sinh đã học được thông qua hoạt động.
5. Trong quá trình thực hiện, giáo viên tham khảo khung kế hoạch bài dạy trong phần B dưới đây để xây dựng kế hoạch bài dạy phù hợp với tình hình thực tế, đặc trưng môn học, hoạt động giáo dục, thuận lợi trong quá trình thực hiện, đảm bảo khoa học, linh hoạt và hiệu quả.”

Các bước lên lớp theo chương trình mới

Quy trình giảng dạy của giáo viên bao gồm 5 bước chính, mỗi bước đều đóng vai trò quan trọng trong việc tổ chức và nâng cao hiệu quả tiết học. Mỗi giai đoạn trong quá trình lên lớp không chỉ giúp truyền đạt kiến thức mà còn tạo điều kiện tối ưu để học sinh tiếp thu bài học một cách hiệu quả.

Ổn định tổ chức (1-2 phút)

Ổn định tổ chức (1-2 phút) là bước quan trọng giúp học sinh sẵn sàng bước vào tiết học với tinh thần tập trung. Trong bước này, giáo viên cần kiểm tra sĩ số lớp, ghi nhận học sinh vắng mặt để có phương án hỗ trợ kịp thời. Đồng thời, đảm bảo trật tự lớp học bằng cách sắp xếp lại chỗ ngồi, điều chỉnh bàn ghế nếu cần thiết. Nếu có nhiệm vụ được giao từ tiết trước, giáo viên cũng có thể nhanh chóng kiểm tra tiến độ thực hiện của học sinh.

Ngoài ra, nếu có thông tin quan trọng ảnh hưởng đến tâm lý lớp học, giáo viên nên thông báo hoặc xử lý ngắn gọn để đảm bảo học sinh có thể tập trung hoàn toàn vào bài giảng. Khi nề nếp lớp học đã được thiết lập, bước này có thể rút ngắn xuống khoảng một phút. Lớp trưởng có thể hỗ trợ giáo viên bằng cách ghi sĩ số, cập nhật tình hình vắng mặt lên bảng để tiết kiệm thời gian kiểm tra.

Bước kiểm tra bài cũ (2-3 phút)

Việc kiểm tra thường xuyên là yếu tố quan trọng giúp học sinh duy trì tinh thần học tập nghiêm túc và hoàn thành bài tập đầy đủ. Nội dung kiểm tra bao gồm viết ghi chép, làm bài và chuẩn bị bài của học sinh, đặc biệt với những môn yêu cầu sự chuẩn bị trước như Ngữ văn, Toán, Sinh học… Nếu trước đó đã có bài tập về nhà hoặc yêu cầu chuẩn bị trước bài, giáo viên cần đánh giá kịp thời thông qua kiểm tra miệng, bài viết 15 phút hoặc kiểm tra một tiết. Nội dung kiểm tra có thể bao quát toàn bài hoặc tập trung vào phần trọng tâm, tùy theo mục đích của giáo viên.

Bên cạnh đó, cần đặc biệt chú ý đến những học sinh học yếu hoặc thiếu ý thức học tập để có biện pháp hỗ trợ phù hợp, giúp các em tiến bộ hơn.

Hiện nay, một số giáo viên chưa thực sự chú trọng đến việc kiểm tra học bài và làm bài tập ở nhà, dẫn đến tình trạng học sinh không coi trọng những hướng dẫn, dặn dò của giáo viên. Điều này lâu dần có thể làm giảm tính tự giác và kỷ luật trong học tập. Vì vậy, duy trì kiểm tra thường xuyên không chỉ giúp học sinh có trách nhiệm hơn mà còn nâng cao chất lượng dạy và học.

Bước giảng bài mới (35-40 phút)

Để thu hút sự chú ý và tạo hứng thú khi giới thiệu bài mới, giáo viên có thể sử dụng nhiều cách tiếp cận linh hoạt. Việc dẫn dắt hấp dẫn giúp học sinh tập trung tốt hơn, tuy nhiên, không phải bài nào cũng bắt buộc phải thực hiện phần giới thiệu dài dòng—đôi khi, một lời mở đầu ngắn gọn nhưng cuốn hút là đủ.

Chẳng hạn, khi dạy bài Quê hương, một giáo viên có thể vào bài bằng cách gợi mở: "Mỗi người đều có những cảm nhận riêng về quê hương. Nhà thơ Đỗ Trung Quân cũng đã bày tỏ tình cảm của mình qua bài thơ Quê hương. Hôm nay, chúng ta cùng tìm hiểu tác phẩm này."

Trong môn Địa lý, cách vào bài cũng có thể linh hoạt. Thay vì đơn thuần thông báo: "Hôm nay, chúng ta học bài Châu Phi," một giáo viên có thể khơi gợi sự tò mò bằng câu hỏi: "Các em có biết châu lục nào có hình dáng giống củ khoai, sở hữu nhiều tài nguyên và khoáng sản quý giá không?"—đáp án chính là Châu Phi.

Bên cạnh việc giới thiệu bài, giáo viên cần chuẩn bị kỹ lưỡng để xác định nội dung trọng tâm, phân biệt đâu là phần khó cần giảng giải chi tiết và đâu là phần dễ để học sinh tự tìm hiểu. Không nhất thiết tất cả nội dung phải được giảng giải đồng đều, mà nên có sự phân bổ hợp lý để phát huy tối đa hiệu quả học tập.

Nếu thiếu sự chuẩn bị cả về nội dung lẫn phương pháp, giáo viên dễ rơi vào tình trạng bị động, dẫn đến "cháy giáo án"—tức là không kiểm soát được thời gian, khiến bài giảng trở nên dàn trải và không đọng lại nhiều kiến thức quan trọng cho học sinh.

Bước củng cố (2-3 phút)

Ngay sau khi kết thúc bài giảng, khi kiến thức vẫn còn mới mẻ, việc kiểm tra lại nội dung giảng dạy sẽ giúp giáo viên đánh giá hiệu quả tiếp thu của cả thầy và trò. Điều này cho phép giáo viên kịp thời bổ sung, củng cố kiến thức còn thiếu. Chỉ cần đặt một câu hỏi xoay quanh nội dung trọng tâm hoặc khuyến khích học sinh chia sẻ những điểm chưa rõ, giáo viên có thể nhanh chóng nhận diện và giải quyết khó khăn trong quá trình học tập.

Bước dặn dò (2-3 phút)

Đây là bước giúp củng cố kiến thức của bài học hiện tại và tạo nền tảng cho bài tiếp theo. Giáo viên không nên thực hiện một cách hình thức mà cần đưa ra yêu cầu rõ ràng, nội dung cụ thể. Việc hướng dẫn tỉ mỉ sẽ giúp học sinh dễ dàng thực hiện nhiệm vụ được giao.

Phần dặn dò cần được ghi chép vào giáo án để giáo viên có thể kiểm tra ở buổi học tiếp theo. Tránh tình trạng giao bài tập, yêu cầu sưu tầm tài liệu nhưng không thu bài, không đánh giá, khiến học sinh thiếu động lực thực hiện. Nếu không theo dõi sát sao, việc giao nhiệm vụ này trở nên vô nghĩa. Hiệu trưởng nếu kiểm tra kỹ sẽ nhận thấy nhiều giáo viên chưa thực hiện tốt bước này.

Trên đây là mẫu giáo án dạy học theo chương trình mới nhất của Bộ Giáo dục. Hy vọng tài liệu này sẽ hỗ trợ đắc lực cho thầy cô trong quá trình giảng dạy, đặc biệt là những giáo viên mới còn gặp khó khăn trong việc áp dụng phương pháp giảng dạy. Với giáo án này, thầy cô có thể tổ chức tiết học hiệu quả, sinh động và góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.

Đăng bởi: