Tìm kiếm bài viết

Mẫu giáo án STEM chi tiết nhất năm 2025

Trong thời đại giáo dục đổi mới, phương pháp STEM ngày càng được áp dụng rộng rãi nhằm trang bị cho học sinh những kỹ năng thiết yếu của thế kỷ 21 như tư duy phản biện, sáng tạo và giải quyết vấn đề. Một giáo án STEM được thiết kế bài bản không chỉ giúp giáo viên tổ chức tiết học hiệu quả mà còn truyền cảm hứng học tập cho học sinh. Dưới đây là mẫu giáo án STEM hay nhất, phù hợp với thực tiễn lớp học hiện đại.

Tầm quan trọng của giáo án STEM

Trong bối cảnh nền giáo dục toàn cầu đang chuyển dịch mạnh mẽ theo hướng phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học, giáo án STEM ngày càng trở thành công cụ giảng dạy không thể thiếu trong nhà trường. Không chỉ đơn thuần là một bản kế hoạch dạy học, giáo án STEM còn là nền tảng để giáo viên tổ chức các hoạt động học tập tích cực, tích hợp liên môn, khơi dậy tư duy sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề ở học sinh.

Định hướng rõ ràng cho quá trình dạy và học

Một giáo án STEM được xây dựng bài bản sẽ giúp giáo viên xác định được mục tiêu học tập cụ thể, rõ ràng, phù hợp với chương trình giáo dục và trình độ của học sinh. Điều này không chỉ tạo sự mạch lạc trong tiến trình giảng dạy mà còn giúp học sinh hiểu rõ những kiến thức, kỹ năng mà các em cần đạt được sau mỗi tiết học hoặc dự án học tập. Giáo án STEM đóng vai trò như kim chỉ nam định hướng toàn bộ hoạt động trong lớp học theo đúng logic, nội dung và thời lượng phù hợp.

Kết nối kiến thức liên môn một cách hiệu quả

Giáo dục STEM vốn dĩ là sự tích hợp của các lĩnh vực khoa học (Science), công nghệ (Technology), kỹ thuật (Engineering) và toán học (Mathematics). Do đó, giáo án STEM đóng vai trò quan trọng trong việc liên kết các đơn vị kiến thức tưởng chừng rời rạc thành một hệ thống hoàn chỉnh, giúp học sinh hình dung và áp dụng kiến thức một cách linh hoạt trong bối cảnh thực tiễn. Thông qua các hoạt động được thiết kế liên môn trong giáo án, học sinh có cơ hội tiếp cận tri thức không chỉ dưới góc nhìn lý thuyết mà còn gắn liền với ứng dụng đời sống.

Thúc đẩy tư duy phản biện và kỹ năng giải quyết vấn đề

Một trong những ưu điểm nổi bật của giáo dục STEM là khả năng rèn luyện cho học sinh các kỹ năng tư duy phản biện, phân tích, đánh giá và giải quyết vấn đề. Những kỹ năng này không thể phát triển nếu thiếu một giáo án STEM được thiết kế hợp lý. Các giáo án tốt thường lồng ghép các tình huống thực tế, thách thức học sinh tìm ra giải pháp sáng tạo và vận dụng hiệu quả kiến thức đã học. Quá trình này kích thích não bộ làm việc linh hoạt, giúp học sinh hình thành năng lực học tập suốt đời.

Tăng cường tính chủ động và hợp tác của học sinh

Không giống như mô hình học truyền thống vốn thiên về thụ động tiếp thu, giáo dục STEM khuyến khích sự tham gia tích cực và chủ động từ phía học sinh. Các hoạt động như thiết kế mô hình, thực hành thí nghiệm, làm việc nhóm,... được tích hợp vào giáo án STEM giúp học sinh hình thành kỹ năng làm việc hợp tác, biết chia sẻ, trao đổi và cùng nhau tìm ra giải pháp. Đây là những kỹ năng mềm thiết yếu mà người học cần có để thích nghi với môi trường học tập và làm việc trong tương lai.

Cải thiện chất lượng giảng dạy và kết quả học tập

Một giáo án STEM chất lượng sẽ giúp giáo viên dễ dàng triển khai các hoạt động học tập theo hướng tích cực, tạo hứng thú và động lực cho học sinh. Việc tổ chức lớp học linh hoạt, sáng tạo không chỉ mang lại không khí học tập sôi nổi mà còn nâng cao hiệu quả truyền đạt kiến thức. Bên cạnh đó, khi học sinh được học thông qua trải nghiệm và thực hành, khả năng ghi nhớ và ứng dụng kiến thức sẽ tốt hơn, từ đó cải thiện rõ rệt kết quả học tập.

Chuẩn bị cho học sinh những kỹ năng của thế kỷ 21

Trong thế giới ngày nay, những kỹ năng như tư duy sáng tạo, kỹ năng công nghệ, kỹ năng hợp tác, khả năng thích ứng và đổi mới liên tục là điều kiện thiết yếu để thành công. Thông qua giáo án STEM, giáo viên có thể thiết kế các hoạt động giúp học sinh rèn luyện các năng lực này một cách thực tế và bài bản. Đây là cách tiếp cận tiên tiến giúp học sinh không chỉ đạt thành tích học tập cao mà còn sẵn sàng bước vào môi trường sống và làm việc đầy cạnh tranh trong tương lai.

Tóm lại, giáo án STEM không chỉ là một công cụ hỗ trợ giảng dạy, mà còn là cầu nối giúp học sinh tiếp cận tri thức hiện đại một cách khoa học, tích cực và hiệu quả. Trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, việc đầu tư xây dựng và sử dụng giáo án STEM một cách chuyên nghiệp chính là chìa khóa để nâng cao chất lượng dạy và học, đồng thời chuẩn bị cho thế hệ trẻ hành trang vững chắc bước vào cuộc sống thực tiễn đầy biến động.

Mẫu giáo án STEM hay nhất

Trong bối cảnh giáo dục hiện đại ngày càng đề cao tính ứng dụng và tư duy sáng tạo, giáo án STEM đã trở thành công cụ không thể thiếu đối với giáo viên mầm non và tiểu học. Việc sở hữu những mẫu giáo án STEM hay nhất không chỉ giúp bài giảng thêm sinh động mà còn khơi gợi đam mê khám phá ở trẻ. Dưới đây là những mẫu giáo án STEM tiêu biểu, hiệu quả và dễ triển khai nhất hiện nay.

Giáo án STEM hay nhất - Ba đường conic trong mặt phẳng tọa độ(ELIP)

KẾ HOẠCH DẠY HỌC STEM

CHỦ ĐỀ: ỨNG DỤNG ĐƯỜNG CONIC TRONG THIẾT KẾ SẢN PHẨM (ELIP & HYPEBOL)
Môn: Toán học
Thời lượng thực hiện: 2 tiết

Tên dự án học tập: Sáng tạo mẫu lọ hoa có đáy hình elip và thân dạng hypebol

I. Tổng quan về chủ đề

1. Tình huống thực tiễn

Trong đời sống, hình elip và các đường conic khác xuất hiện phổ biến trong thiết kế và nghệ thuật. Việc hiểu và vẽ được các hình này dựa trên thông số cụ thể có vai trò quan trọng trong việc tạo ra các sản phẩm có tính thẩm mỹ và ứng dụng cao. Ở chủ đề này, học sinh sẽ thực hiện dự án thiết kế một chiếc lọ hoa mà đáy có dạng elip và phần thân uốn cong theo hình hypebol, qua đó vận dụng kiến thức toán học để giải quyết yêu cầu thiết kế thực tế.

2. Sản phẩm đầu ra

Học sinh sẽ hoàn thiện một bản thiết kế lọ hoa đúng theo mô tả: đáy là hình elip, thân mang dáng hypebol. Quá trình thực hiện đòi hỏi học sinh vận dụng kiến thức Toán học kết hợp với thẩm mỹ và kỹ năng sáng tạo trong nghệ thuật tạo hình.

3. Kiến thức nền cần có

Phân biệt và nhận dạng hình elip, hypebol
Viết và biến đổi phương trình chính tắc của hai loại đường conic trên
Hiểu khái niệm tiêu điểm, đỉnh, tiêu cự, trục chính và trục phụ

4. Phương pháp tổ chức

Chủ đề được triển khai trong hai tiết học:

Tiết 1: Hướng dẫn nhiệm vụ, ôn tập kiến thức trọng tâm, phân nhóm, lên ý tưởng thiết kế ban đầu
Tiết 2: Trình bày sản phẩm, phản biện, đánh giá, rút kinh nghiệm

II. Mục tiêu bài học

1. Kiến thức

Học sinh nắm vững:

Các yếu tố đặc trưng của elip và hypebol
Phương pháp thiết lập phương trình chính tắc
Mối liên hệ giữa hình học phẳng và hình học tọa độ

2. Năng lực hình thành

Vẽ và mô tả được elip, hypebol trên hệ tọa độ
Phân tích và lựa chọn hình học phù hợp để giải bài toán thiết kế
Tính toán và thiết lập mô hình sản phẩm ứng dụng từ lý thuyết toán học
Vận dụng tư duy logic và khả năng trình bày, làm việc nhóm

3. Phẩm chất phát triển

Rèn luyện khả năng quan sát, phân tích mối liên hệ giữa các yếu tố hình học
Tư duy phản biện, sáng tạo trong thiết kế
Có trách nhiệm với công việc nhóm, sản phẩm chung và tiến độ học tập

III. Phương tiện dạy học

Dụng cụ vẽ: thước, compa, bút chì, giấy A3
Vật liệu thiết kế: giấy bìa, kéo, hồ dán, giấy trang trí
Phiếu học tập, tiêu chí đánh giá, bảng mô tả sản phẩm

IV. Quy trình triển khai

Hoạt động 1: Khởi động – Xác lập vấn đề thiết kế

Thời gian: 20 phút – Tiết 1

Mục tiêu:

Gợi mở nhu cầu thiết kế sản phẩm mang tính hình học
Xác định yêu cầu kỹ thuật và tiêu chí đánh giá lọ hoa

Nội dung và tổ chức:

Giáo viên đặt vấn đề: Từ bài toán liên quan đến đường conic, hướng dẫn học sinh xác định mục tiêu thiết kế lọ hoa
Thống nhất kế hoạch thực hiện dự án, phân công nhóm và nhiệm vụ
Học sinh lập kế hoạch, ghi nhận tiêu chí sản phẩm

Hoạt động 2: Nghiên cứu kiến thức nền

Thời gian: 3 ngày (tại lớp và ở nhà)

Mục tiêu:

Củng cố và vận dụng lý thuyết về elip, hypebol vào thực tế
Kết hợp thẩm mỹ để hình thành ý tưởng thiết kế

Nội dung:

Học sinh nghiên cứu SGK, tài liệu bổ sung về đường conic
Tính toán kích thước đáy và thân lọ hoa để đạt tính thẩm mỹ và cân đối
Thiết kế bản vẽ sơ bộ và hoàn thành phiếu học tập

Tổ chức:

Làm việc nhóm, lên bản vẽ thiết kế
Chuẩn bị bản trình bày và thuyết minh ý tưởng
Giao lưu, trao đổi trong nhóm Zalo hỗ trợ ngoài giờ

Hoạt động 3: Trình bày và bảo vệ bản thiết kế

Thời gian: 25 phút – Tiết 1

Mục tiêu:

Trình bày ý tưởng rõ ràng, lập luận thuyết phục
Nhận phản hồi, điều chỉnh bản thiết kế hoàn thiện hơn

Tổ chức:

Mỗi nhóm trình bày trong 5 phút
Nhóm khác và giáo viên đặt câu hỏi phản biện
Ghi nhận góp ý, chỉnh sửa bản thiết kế
Giáo viên tổng kết kiến thức, chuẩn hóa nội dung

Hoạt động 4: Chế tạo sản phẩm lọ hoa

Thời gian: 3 ngày

Mục tiêu:

Tái hiện mô hình lọ hoa theo bản thiết kế
Hoàn thiện sản phẩm với tính chính xác và sáng tạo

Tổ chức:

Chuẩn bị nguyên vật liệu
Thi công sản phẩm: cắt, dán, trang trí
So sánh với tiêu chí đánh giá sản phẩm (Phiếu số 1)
Điều chỉnh và hoàn thiện cuối cùng
Tính toán chi phí và chuẩn bị bài giới thiệu sản phẩm

Hoạt động 5: TRÌNH BÀY VÀ PHẢN BIỆN SẢN PHẨM
Thời lượng: 45 phút - Tiết 2

1. Mục tiêu hoạt động

Học sinh thể hiện khả năng trình bày rõ ràng, mạch lạc về quá trình thiết kế và hoàn thiện sản phẩm lọ hoa có cấu trúc đáy hình elip và thân hình hypebol. Các em sẽ vận dụng kiến thức đã học để lý giải lựa chọn hình học trong thiết kế, đồng thời thể hiện tư duy phản biện qua việc trả lời câu hỏi, đưa ra nhận xét và đề xuất cải tiến. Qua đó, học sinh phát triển năng lực giao tiếp, thuyết trình và ý thức nâng cao chất lượng sản phẩm.

2. Nội dung triển khai

Các nhóm học sinh sắp xếp và giới thiệu sản phẩm của mình trước lớp.
Mỗi nhóm lần lượt báo cáo kết quả thực hiện, trình bày quá trình thiết kế và lý do lựa chọn hình dáng sản phẩm.
Các nhóm khác, cùng giáo viên, đặt câu hỏi phản biện và đưa ra nhận xét góp ý.
Nhóm trình bày phân tích những điểm cần cải tiến, đưa ra định hướng điều chỉnh hoặc phát triển thêm sản phẩm.

3. Kết quả mong đợi

Kết thúc hoạt động, mỗi nhóm sẽ hoàn thiện được một mô hình lọ hoa kèm phần thuyết trình rõ ràng, thuyết phục. Học sinh biết cách diễn đạt mạch lạc, kết nối sản phẩm với kiến thức Toán học và thể hiện tư duy sáng tạo trong phản hồi và cải tiến.

4. Hình thức tổ chức

Giáo viên tạo không gian trưng bày cho các nhóm đồng thời chuẩn bị sản phẩm và bài thuyết trình.
Lần lượt, từng nhóm đại diện trình bày ý tưởng, mô tả hình dáng, cấu trúc và yếu tố trang trí của lọ hoa; nêu rõ sự liên hệ giữa lý thuyết và thiết kế thực tế.
Giáo viên cùng hội đồng giáo viên (nếu có) tiến hành đánh giá, nhận xét dựa theo bảng tiêu chí đã định (Phiếu đánh giá số 1); đồng thời lựa chọn ra sản phẩm có tính thẩm mỹ và sáng tạo cao nhất.
Trong quá trình báo cáo, giáo viên đặt các câu hỏi để học sinh suy ngẫm sâu hơn về kiến thức đã vận dụng, đồng thời khuyến khích học sinh trong lớp đặt câu hỏi phản biện lẫn nhau.
Cuối tiết học, giáo viên tổng hợp nhận xét, rút ra những điểm mạnh, điểm hạn chế trong sản phẩm và quá trình học tập của từng nhóm. Học sinh tiến hành tự đánh giá và cập nhật điểm nhóm theo hướng dẫn.
Giáo viên có thể sử dụng một số câu hỏi phản hồi nhằm định hướng học sinh tự nhận thức quá trình học, ví dụ:
- “Qua dự án này, em học được những kiến thức nào về hình học và thiết kế sản phẩm?”
- “Khoảnh khắc đáng nhớ nhất khi thực hiện dự án này với em là gì?”
- “Nếu được làm lại, em sẽ thay đổi điều gì để sản phẩm tốt hơn?”

PHIẾU ĐÁNH GIÁ SỐ 1: CHẤM ĐIỂM SẢN PHẨM LỌ HOA

STT	Tiêu chí đánh giá	Điểm tối đa	Điểm đạt được
1	Hình thức lọ hoa hài hòa, thẩm mỹ, phù hợp với mục đích sử dụng	2
2	Kích thước lọ hoa hợp lý, đúng yêu cầu kỹ thuật đã đề ra	2
3	Độ bền cao, có thể sử dụng lâu dài trong thực tế	4
4	Chi phí sản xuất tiết kiệm, hợp lý	2
	Tổng cộng	10

PHIẾU ĐÁNH GIÁ SỐ 2: CHẤM ĐIỂM BÀI TRÌNH BÀY VÀ BẢN THIẾT KẾ

STT	Tiêu chí đánh giá	Điểm tối đa	Điểm đạt được
1	Bản vẽ thiết kế lọ hoa rõ ràng, đúng quy cách	2
2	Bản thiết kế logo minh họa được trình bày sáng tạo, đẹp mắt và khả thi	2
3	Bài thuyết trình làm nổi bật được thông điệp và ý nghĩa của sản phẩm	4
4	Phần trình bày rõ ràng, hợp lý, thu hút người nghe	2
	Tổng cộng	10

PHIẾU ĐÁNH GIÁ SỐ 3: HỌC SINH TỰ ĐÁNH GIÁ QUÁ TRÌNH THAM GIA DỰ ÁN

STT	Nội dung đánh giá	Thang điểm chi tiết	Điểm tối đa	Điểm đạt được
1	Mức độ đóng góp ý kiến khi làm việc nhóm	Không có ý kiến (0); Có ý kiến nhưng chưa đúng (0.5); Có ý kiến đúng (1.0); Nhiều ý kiến đúng (1.5); Nhiều ý kiến được nhóm sử dụng (2.0)	2
2	Tinh thần làm việc nhóm	Không tham gia (0); Tham gia thiếu tích cực (0.5); Tham gia nghiêm túc (1.0); Tự đề xuất công việc (1.5); Chủ động quản lý, phân công nhiệm vụ (2.0)	2
3	Kết quả thực hiện nhiệm vụ được giao	Không nhận nhiệm vụ (0); Nhận nhưng không hoàn thành (0.5); Hoàn thành chưa đạt yêu cầu (1.0); Hoàn thành đúng yêu cầu (1.5); Ảnh hưởng tích cực (2.0)	2
4	Tư duy sáng tạo trong quá trình thực hiện	Không thể hiện sáng tạo (0); Có sự sáng tạo nổi bật trong sản phẩm và cách làm (2.0)	2
5	Hỗ trợ, hợp tác với các thành viên khác trong nhóm	Không giúp đỡ (0); Có giúp đỡ nhưng hạn chế (1.0); Tích cực hỗ trợ và hợp tác (2.0)	2
	Tổng cộng		10

Giáo án STEM hay nhất - Thiết kế đèn ngủ dùng nguồn điện từ củ quả

CHUYÊN ĐỀ 1: CHẾ TẠO ĐÈN NGỦ SỬ DỤNG ĐIỆN TỪ CỦ QUẢ

Tên chuyên đề: Chế tạo đèn ngủ sử dụng điện từ củ quả (Số tiết: 03 tiết - Dành cho học sinh lớp 11)
Tóm lược nội dung: Trong bối cảnh hiện nay, pin điện hóa đang đóng vai trò thiết yếu trong đời sống hiện đại. Tuy nhiên, việc xử lý chất thải từ pin lại trở thành mối lo ngại về môi trường do tính độc hại và khó phân hủy. Xuất phát từ thực trạng đó, chuyên đề hướng đến việc khai thác nguồn điện thân thiện với môi trường từ các loại củ quả, đồng thời ứng dụng kiến thức liên môn để thiết kế và chế tạo một sản phẩm thực tiễn: đèn ngủ sử dụng pin sinh học.

Trong quá trình thực hiện dự án, học sinh được tìm hiểu và vận dụng kiến thức mới như:

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của pin điện hóa (Vật lí 11, bài 7);
Biểu thức định luật Ôm cho toàn mạch, công thức tính suất điện động, hiệu suất và công suất của nguồn điện (Vật lí 11, bài 8, 9, 10).

Song song, học sinh cũng cần áp dụng kiến thức đã học từ các môn khác:

Kiến thức hóa học về sự điện li (Hóa học 11, bài 1) và phản ứng oxi hóa - khử (Hóa học 10, bài 17);
Kỹ năng thiết kế và vẽ kỹ thuật (Công nghệ 11, bài 8);
Phân tích dữ liệu thống kê (Toán 10, chương 5).

Mục tiêu chuyên đề:

a. Về kiến thức và kỹ năng:

Trình bày được cấu tạo, nguyên lý hoạt động của pin điện hóa và những hệ lụy môi trường từ rác thải pin;
Vận dụng được định luật Ôm, các công thức tính suất điện động, hiệu suất và công suất của pin;
Thực hiện được thí nghiệm tạo dòng điện từ củ quả, đo đạc hiệu điện thế và ghi chép số liệu;
Thiết kế và chế tạo thành công đèn ngủ sử dụng điện từ củ quả phù hợp với yêu cầu kỹ thuật và tiêu chí bảo vệ môi trường;
Tiến hành kiểm tra hiệu suất hoạt động của nguồn điện tạo ra từ củ quả;
Vẽ sơ đồ thiết kế sản phẩm và thực hiện quy trình lắp ráp hoàn chỉnh;
Phát triển năng lực thuyết trình, trình bày, bảo vệ quan điểm và phản biện trong nhóm;
Rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm và phân công nhiệm vụ hợp lý.

b. Về phẩm chất:

Thể hiện tinh thần trách nhiệm và hợp tác tích cực trong hoạt động nhóm;
Nuôi dưỡng niềm đam mê khoa học và khuyến khích tư duy sáng tạo;
Hình thành ý thức sống xanh, hướng đến bảo vệ môi trường.

c. Về năng lực:

Phát triển năng lực nghiên cứu thực nghiệm liên quan đến pin điện hóa;
Vận dụng kiến thức khoa học để giải quyết vấn đề chế tạo nguồn điện sinh học;
Phát huy năng lực giao tiếp, phối hợp và làm việc nhóm hiệu quả.

Thiết bị và nguyên vật liệu: Giáo viên sẽ hướng dẫn học sinh sử dụng các thiết bị và nguyên liệu sau:

Đồng hồ đo điện;
Một số loại củ, quả (khoai tây, chanh, cà chua);
Tấm điện cực kim loại (đồng, thiếc, nhôm);
Dây điện, điện trở, đèn LED.

Quy trình tổ chức dạy học:

Hoạt động 1: Xác lập vấn đề và nhiệm vụ thiết kế (Tiết 1)

Mục tiêu: Giúp học sinh nắm bắt được vai trò của pin điện hóa, hiểu về các vấn đề môi trường liên quan, xác định khả năng tạo dòng điện từ củ quả và tiếp nhận nhiệm vụ dự án.

Nội dung:

Học sinh trình bày hiểu biết về pin và ắc quy theo yêu cầu tìm hiểu trước;
Giáo viên tổ chức thí nghiệm khám phá khả năng tạo dòng điện từ các loại củ quả thông qua lắp mạch đơn giản, đo hiệu điện thế giữa hai cực kim loại;
Từ kết quả thí nghiệm, học sinh được giao nhiệm vụ thiết kế đèn ngủ sử dụng pin sinh học;
Giáo viên thống nhất kế hoạch triển khai dự án và tiêu chí đánh giá sản phẩm.

Dự kiến sản phẩm:

Bản ghi chép kết quả thí nghiệm và phát hiện mới;
Kế hoạch thực hiện dự án của nhóm, bao gồm nhiệm vụ cụ thể, thời gian và tiêu chí đánh giá.

Tổ chức hoạt động:

Học sinh chia nhóm, bầu trưởng nhóm, thư ký;
Các nhóm tiến hành thí nghiệm với vật liệu: củ quả, điện cực kim loại, dây dẫn, đồng hồ đo điện;
Ghi lại các kết quả đo, phân tích và rút ra kết luận.

Phiếu đánh giá số 1: Tiêu chí đánh giá sản phẩm đèn ngủ

Nguồn điện từ củ quả: 1 điểm
Đèn LED hoạt động ở điện áp 3V: 3 điểm
Đèn sáng tối thiểu 5 phút: 3 điểm
Thiết kế đẹp mắt: 1 điểm
Chi phí hợp lý: 2 điểm Tổng điểm: 10

Lịch trình thực hiện:

Tiết 1: Giao nhiệm vụ, thực nghiệm khám phá
Tuần 1: Tự học và nghiên cứu (ở nhà theo nhóm)
Tiết 2: Báo cáo thiết kế sản phẩm
Tuần 2: Chế tạo sản phẩm (tự làm ở nhà)
Tiết 3: Triển lãm, trình bày sản phẩm

Nhiệm vụ học sinh thực hiện tại nhà:

Tìm hiểu lý thuyết pin điện hóa, định luật Ôm, công thức tính hiệu suất, suất điện động, phản ứng oxi hóa khử;
Thử nghiệm các phương án ghép nguồn để đáp ứng yêu cầu kỹ thuật của đèn;
Vẽ sơ đồ mạch và thiết kế sản phẩm;
Chuẩn bị báo cáo trình bày kết quả thiết kế.

Phiếu đánh giá số 2: Đánh giá bản thiết kế và báo cáo

Sơ đồ mạch rõ ràng, đúng nguyên lý: 2 điểm
Thiết kế đèn sáng tạo, khả thi: 2 điểm
Giải thích nguyên lý hoạt động: 4 điểm
Trình bày mạch lạc, sinh động: 2 điểm Tổng điểm: 10

Lưu ý: Trong quá trình trình bày phương án thiết kế, học sinh cần chứng minh khả năng vận dụng kiến thức nền để lý giải nguyên lý hoạt động sản phẩm nhằm đạt điểm cao nhất theo tiêu chí chấm điểm.

Giáo án STEM hay nhất - Bình chữa cháy mini

Chủ đề 3: CHẾ TẠO BÌNH CHỮA CHÁY MINI
Thời lượng thực hiện: 4 tuần
Môn học chính: Hóa học 11 – Chương trình cơ bản

I. Tên chủ đề

Chế tạo bình chữa cháy mini từ phản ứng hóa học đơn giản

II. Mô tả tổng quan chủ đề

Tình trạng cháy nổ tại các khu đô thị lớn như Thành phố Hồ Chí Minh ngày càng đáng báo động, đòi hỏi sự hiểu biết sâu rộng về nguyên nhân cũng như các biện pháp ứng phó kịp thời. Chủ đề học tập này mang đến cơ hội để học sinh tìm hiểu hiện tượng cháy dưới góc nhìn hóa học, khám phá các hợp chất nguy hiểm sinh ra trong đám cháy và tìm cách thoát hiểm một cách an toàn. Đặc biệt, học sinh sẽ được trải nghiệm việc tự thiết kế và chế tạo một loại bình chữa cháy đơn giản từ các vật liệu dễ kiếm, ứng dụng kiến thức về carbon và các hợp chất của nó.

Không gian tổ chức: lớp học và khu vực sân trường
Bài học tích hợp:

Bài 15: Carbon
Bài 16: Các hợp chất của carbon

III. Mục tiêu cần đạt

1. Về kiến thức và kỹ năng:
Học sinh có thể:

Trình bày được tính chất đặc trưng của nguyên tố carbon, các oxide của carbon, cũng như muối carbonate.
Vận dụng kiến thức hóa học để:
- Giải thích nguy cơ gây ngạt thở do khí trong đám cháy.
- Đề xuất biện pháp thoát hiểm phù hợp.
- Chế tạo một thiết bị dập lửa đơn giản, dựa trên nguyên lý hóa học.

2. Về thái độ:

Hình thành ý thức chủ động trong công tác phòng cháy chữa cháy.
Nhận thức được khả năng vận dụng kiến thức học thuật để giải quyết các vấn đề cấp thiết trong thực tiễn đời sống.

3. Về năng lực phát triển:

Năng lực thực hành và nghiên cứu khoa học.
Năng lực giải quyết vấn đề.
Năng lực làm việc nhóm và giao tiếp hiệu quả.

IV. Thiết bị và học liệu hỗ trợ

Máy chiếu, máy tính
Video minh họa:
- Cơ chế hoạt động của bình chữa cháy
- Phản ứng tạo CO₂ và thử nghiệm khả năng dập lửa của khí CO₂

V. Tiến trình tổ chức dạy học

Hoạt động 1: Khởi động – Xác định mục tiêu và yêu cầu của dự án (45 phút)

1. Mục tiêu hoạt động:
Học sinh xác định được nhiệm vụ chế tạo bình chữa cháy mini đáp ứng những yêu cầu cụ thể như:

Có cơ chế hoạt động dựa trên phản ứng hóa học liên quan đến carbon và hợp chất.
Sử dụng nguyên liệu phổ biến, dễ tìm.
Đảm bảo có đầy đủ thông số về cấu tạo, chất phản ứng, lượng chất, phản ứng hóa học…
Dập được ngọn lửa nhỏ từ khoảng cách 1,5m.

2. Nội dung thực hiện:
Giáo viên giới thiệu tình hình cháy nổ hiện nay, đưa ra các số liệu thực tế, đặc biệt liên hệ với các vụ cháy xảy ra gần đây tại TP.HCM. Học sinh được xem phim ngắn mô tả hoạt động của các loại bình chữa cháy. Từ đó, các nhóm học sinh sẽ cùng thống nhất yêu cầu chế tạo sản phẩm và xây dựng bộ tiêu chí đánh giá.

3. Phương thức tổ chức:

Học sinh làm việc nhóm (5–6 bạn/nhóm), phân công nhiệm vụ cụ thể.
Giáo viên giới thiệu kế hoạch 5 bước:
1. Nhận nhiệm vụ
2. Tìm hiểu kiến thức liên quan
3. Thiết kế phương án chế tạo
4. Thực hiện sản phẩm
5. Báo cáo và đánh giá sản phẩm

4. Kết quả kỳ vọng:

Bảng tổng hợp nguyên lý hoạt động của bình chữa cháy
Danh sách tiêu chí đánh giá
Bản kế hoạch công việc nhóm

Hoạt động 2: Khám phá – Nghiên cứu kiến thức nền (1 tuần + 1 tiết báo cáo)

1. Mục tiêu:
Học sinh nắm được:

Tính chất vật lý, hóa học của carbon, CO₂ và muối carbonate.
Nguyên lý dập lửa và phương án thoát hiểm cơ bản.
Vận dụng kiến thức này để thiết kế thiết bị chữa cháy.

2. Tổ chức hoạt động:

Mỗi nhóm nghiên cứu một chủ đề và chuẩn bị bài thuyết trình PowerPoint:
1. Carbon
2. Carbon dioxide
3. Muối carbonate
4. Nguyên nhân và cách dập lửa
5. Phương pháp thoát hiểm an toàn
Trình bày 6 phút mỗi nhóm (3 phút báo cáo, 3 phút hỏi – đáp)
Các nhóm phản biện chéo và ghi chú nhật ký học tập

3. Sản phẩm mong đợi:

Bài trình bày nhóm
Bản tổng hợp ý kiến đóng góp từ nhóm khác
Ghi chú cá nhân

Hoạt động 3: Thiết kế phương án chế tạo bình chữa cháy mini (1 tuần)

1. Mục tiêu:

Từ kiến thức đã tích lũy, học sinh đề xuất bản thiết kế cho bình chữa cháy mini.

2. Yêu cầu sản phẩm thiết kế:

Hình vẽ cấu tạo (có ghi chú chi tiết)
Danh sách nguyên liệu, định lượng
Mô tả cơ chế hoạt động, nêu rõ phản ứng hóa học sử dụng
Phân tích khả năng dập cháy theo nguyên tắc: cách ly O₂ – làm giảm nhiệt – tạo lớp cách lửa

3. Hình thức trình bày linh hoạt:

Poster thủ công
Slide điện tử
Vẽ mô phỏng trên bảng…

Hoạt động 4 và 5: Chế tạo – Trình bày – Đánh giá sản phẩm (2 tuần)

1. Thực hiện chế tạo thiết bị:

Các nhóm tiến hành lắp ráp sản phẩm theo thiết kế đã đề xuất.
Ghi lại nhật ký thực hành, điều chỉnh nếu có sai sót.

2. Báo cáo sản phẩm:

Thuyết trình nguyên lý hoạt động, quy trình chế tạo, các phản ứng hóa học vận dụng.
Trình diễn khả năng dập cháy mẫu (nếu có điều kiện).

3. Đánh giá sản phẩm:

Dựa vào bảng tiêu chí (phụ lục 1) đã thống nhất từ đầu.
GV và các nhóm khác cùng tham gia chấm điểm.

VI. Ghi chú mở rộng

Trong quá trình tổ chức, giáo viên cần linh hoạt sử dụng các nguồn tài liệu trực quan như mô hình, phim tư liệu, hoặc tổ chức trò chơi học tập nhằm củng cố kiến thức.
Với học sinh có điều kiện, khuyến khích sử dụng công cụ kỹ thuật số để mô phỏng hoạt động của bình chữa cháy.
Trong báo cáo cuối cùng, nên tích hợp kiến thức liên môn (địa lý – vị trí xảy ra cháy; vật lý – áp suất khí sinh ra trong bình chữa cháy; công nghệ – chế tạo thiết bị…).

Những bí quyết giúp soạn giáo án STEM đạt hiệu quả cao trong giảng dạy

Xác định rõ ràng mục tiêu học tập ngay từ đầu

Việc xây dựng một giáo án STEM hiệu quả không thể tách rời khỏi khâu thiết lập mục tiêu học tập cụ thể và rõ ràng. Trước khi bắt tay vào thiết kế các hoạt động, giáo viên cần xác định rõ học sinh sẽ học được gì sau tiết học, và những kiến thức hoặc kỹ năng nào cần đạt được. Các mục tiêu này nên tuân thủ theo nguyên tắc SMART – cụ thể, đo lường được, khả thi, thực tế và giới hạn trong thời gian. Mục tiêu càng chi tiết thì việc thiết kế hoạt động trong giáo án STEM càng dễ dàng và sát với năng lực của học sinh. Giáo viên cũng nên phân hóa mục tiêu theo từng nhóm đối tượng học sinh, nhằm đảm bảo mọi học sinh đều có lộ trình phát triển phù hợp với khả năng cá nhân.

Có cái nhìn tổng thể về tiến trình tiết dạy

Một giáo án STEM không chỉ đơn thuần là liệt kê các hoạt động rời rạc, mà cần được trình bày dưới dạng tổng quan logic, hệ thống. Giáo viên có thể thiết kế sơ đồ tiến trình bài học để xác định rõ thời gian, hoạt động chính, nội dung cần khai thác sâu, các điểm trọng tâm cần giải thích, cũng như những phần học sinh sẽ được khám phá và tự thực hành. Việc có cái nhìn toàn diện như vậy giúp giáo viên dễ dàng điều chỉnh khi giảng dạy thực tế và đảm bảo sự liền mạch trong cả buổi học.

Quản lý thời gian hợp lý trong từng phần

Phân bổ thời gian một cách khoa học là yếu tố quan trọng để giáo án STEM trở nên khả thi khi áp dụng vào thực tế. Nếu tiết học kéo dài một giờ, giáo viên có thể chia thành nhiều phân đoạn nhỏ, mỗi phân đoạn kéo dài từ 10 đến 15 phút, tùy theo tính chất của từng hoạt động. Nên dự trù thêm thời gian để xử lý tình huống phát sinh hoặc dành cho hoạt động thư giãn, tránh dồn ép học sinh. Cách làm này không chỉ đảm bảo tiến độ bài học mà còn tăng tính chủ động và linh hoạt cho giáo viên khi điều phối lớp.

Thấu hiểu đặc điểm và nhu cầu của học sinh

Trước khi thiết kế giáo án STEM, giáo viên cần tìm hiểu kỹ về đối tượng học sinh của mình: mức độ nhận thức, phong cách học tập, sở thích và cả hành vi học đường. Việc nắm bắt được những thông tin này giúp giáo viên dễ dàng lựa chọn hoạt động phù hợp, dự đoán trước những rủi ro và điều chỉnh phương pháp dạy học sao cho vừa tạo động lực vừa kích thích hứng thú học tập. Giáo án STEM từ đó cũng trở nên linh hoạt hơn, dễ dàng phân hóa và cá nhân hóa cho từng đối tượng người học.

Đa dạng hóa hình thức học tập trong giáo án

Giáo án STEM cần tích hợp nhiều phong cách học khác nhau để đáp ứng sự đa dạng trong tiếp nhận thông tin của học sinh. Thay vì sử dụng một phương pháp duy nhất, giáo viên có thể kết hợp giữa trình bày bằng slide, sử dụng sơ đồ tư duy, thảo luận nhóm, mô phỏng tình huống, hoặc thực hành thiết kế mô hình. Sự pha trộn hài hòa giữa các hình thức học qua nghe, nhìn, làm và nói sẽ giúp học sinh không bị nhàm chán, từ đó tiếp thu kiến thức sâu hơn và hiệu quả hơn.

Tăng cường sự tương tác giữa giáo viên và học sinh

Một giáo án STEM hiệu quả không thể thiếu những hình thức tương tác chủ động giữa giáo viên và học sinh. Thay vì chỉ truyền đạt một chiều, giáo viên nên tổ chức các buổi thảo luận, phản biện nhóm, trò chơi nhập vai hoặc nghiên cứu tình huống. Việc yêu cầu học sinh đọc to, trình bày bằng hình ảnh hay thiết kế giải pháp cho vấn đề thực tế không chỉ giúp tăng cường tương tác mà còn kích thích tư duy phản biện và sáng tạo. Điều này làm cho tiết học STEM trở nên sôi động và thu hút hơn nhiều.

Viết kế hoạch bài học thật rõ ràng và cụ thể

Giáo án STEM cần được trình bày mạch lạc, có đầy đủ thông tin để bất kỳ ai đọc qua cũng hiểu được nội dung và mục đích giảng dạy. Một giáo án được viết chỉn chu, có cấu trúc rõ ràng sẽ giúp giáo viên yên tâm triển khai dạy học và thuận tiện hơn trong việc chuyển giao cho giáo viên khác nếu cần. Đặc biệt đối với các tiết học mang tính ứng dụng cao như STEM, việc ghi chép tỉ mỉ về thời lượng, vật liệu, cách tổ chức và tiêu chí đánh giá sẽ giúp tiết học diễn ra suôn sẻ hơn.

Kết thúc bài học đúng lúc và ấn tượng

Cách kết thúc buổi học cũng quan trọng như lúc bắt đầu. Giáo viên nên dành thời gian cuối buổi để học sinh tổng hợp lại kiến thức đã học, đặt câu hỏi, thảo luận nhanh hoặc phản hồi lại những gì mình đã trải nghiệm. Một giáo án STEM tốt luôn dành không gian cho phần kết thúc nhằm củng cố nội dung, giải đáp thắc mắc và đảm bảo rằng học sinh thực sự nắm vững các khái niệm chính trước khi chuyển sang chủ đề mới.

Tăng thời lượng cho thực hành và sản phẩm sáng tạo

Thực hành và tạo sản phẩm là hai yếu tố cốt lõi không thể thiếu trong bất kỳ giáo án STEM nào. Học sinh cần có thời gian để thử nghiệm, khám phá và ứng dụng lý thuyết vào các hoạt động thực tế như chế tạo mô hình, thuyết trình, trình diễn hoặc giải quyết vấn đề. Việc này giúp học sinh rèn luyện kỹ năng hợp tác, tư duy sáng tạo và khả năng phản biện – những phẩm chất cần thiết trong thế giới hiện đại.

Tổ chức các hoạt động chuyển tiếp và ôn tập hiệu quả

Để duy trì sự hứng thú, giáo viên nên tích hợp các hoạt động chuyển tiếp giữa các phần nội dung. Các trò chơi ngắn, hoạt động thể chất nhẹ nhàng hay mini quiz sẽ giúp học sinh thư giãn và tái tạo năng lượng. Bên cạnh đó, việc ôn tập nội dung vừa học hoặc nhắc lại các kiến thức nền trước khi vào bài mới sẽ giúp học sinh liên kết mạch lạc hơn và ghi nhớ hiệu quả hơn.

Thực hiện đánh giá thường xuyên và liên tục

Giáo án STEM không thể thiếu các hoạt động đánh giá để xác định mức độ tiếp thu của học sinh. Giáo viên nên thiết kế những phần kiểm tra nhanh, hỏi đáp, quan sát quá trình làm việc nhóm hoặc chấm điểm sản phẩm để kịp thời nắm bắt sự tiến bộ. Đánh giá thường xuyên không chỉ giúp điều chỉnh bài dạy mà còn tạo điều kiện để học sinh tự nhận biết khả năng của bản thân và phấn đấu nhiều hơn.

Chuẩn bị kế hoạch dự phòng linh hoạt

Trong thực tế lớp học, sẽ luôn có những tình huống không thể lường trước như mất điện, thiết bị gặp sự cố hay học sinh không hợp tác. Vì vậy, một giáo án STEM tốt cần có sẵn các phương án thay thế. Ngoài ra, đừng xây dựng kế hoạch dạy học quá cứng nhắc; thay vào đó, hãy để giáo án có đủ độ mở để linh hoạt điều chỉnh theo tình hình lớp học. Đồng thời, việc thường xuyên tiếp nhận phản hồi từ học sinh sẽ giúp giáo viên cải tiến cách dạy và làm cho mỗi bài học trở nên hấp dẫn hơn.

Việc áp dụng những lời khuyên trên không chỉ nâng cao chất lượng giáo án STEM mà còn giúp giáo viên tạo ra những tiết học hấp dẫn, lôi cuốn và có chiều sâu. Một giáo án STEM được thiết kế khoa học sẽ không chỉ hỗ trợ học sinh trong việc chinh phục tri thức, mà còn rèn luyện tư duy giải quyết vấn đề và khả năng ứng dụng vào thực tiễn – đúng với tinh thần giáo dục STEM hiện đại.

Hy vọng rằng với những chia sẻ trên, bạn đã hiểu rõ hơn về giá trị của giáo án STEM trong giáo dục hiện đại. Nếu bạn đang tìm kiếm những tài liệu chất lượng, sáng tạo và dễ áp dụng, đừng bỏ qua chuyên mục mẫu giáo án STEM hay nhất tại KIDDIHUB. Tại đây, bạn sẽ khám phá kho giáo án đa dạng, được thiết kế chuyên sâu, hỗ trợ tối đa cho quá trình giảng dạy và phát triển tư duy khoa học cho trẻ.

Đăng bởi:

Nhóm công khai

102K thành viên

20+ bài viết mỗi ngày

Từ trong bụng đến giảng đường