Tìm kiếm bài viết

Giáo án môi trường xung quanh 3-4 tuổi chủ đề gia đình

Gia đình là môi trường đầu tiên và gần gũi nhất mà trẻ được trải nghiệm tình yêu thương, sự chăm sóc và gắn bó. Việc triển khai giáo án môi trường xung quanh 3-4 tuổi chủ đề gia đình không chỉ giúp trẻ nhận biết các thành viên trong gia đình mà còn giúp các bé hiểu vai trò, trách nhiệm và tình cảm giữa mọi người. Thông qua hoạt động này, trẻ được phát triển khả năng ngôn ngữ, tăng cường kỹ năng giao tiếp, đồng thời nuôi dưỡng lòng yêu thương và sự gắn kết với những người thân yêu trong cuộc sống hàng ngày.

Tại sao chủ đề "Gia đình" lại quan trọng với trẻ mầm non?

Trong giáo án môi trường xung quanh 3-4 tuổi chủ đề gia đình, việc lựa chọn chủ đề "Gia đình" đóng vai trò đặc biệt quan trọng vì nhiều lý do sau đây:

Gia đình là nơi trẻ bắt đầu học cách sống và cảm nhận tình yêu thương

Trẻ nhỏ học những điều đầu tiên trong đời từ chính gia đình như: cách ăn uống, nói chuyện, cư xử và thể hiện cảm xúc. Gia đình mang lại cho trẻ cảm giác an toàn và được yêu thương.
Khi giáo viên đưa chủ đề “Gia đình” vào bài học, trẻ sẽ dễ hiểu và dễ tham gia vì nội dung gắn với cuộc sống hàng ngày của các em.

Giúp trẻ nhận biết và hiểu các thành viên trong gia đình

Trong giáo án môi trường xung quanh 3-4 tuổi chủ đề gia đình, trẻ được khơi gợi sự tò mò và mong muốn khám phá những người thân quen xung quanh mình. Thông qua các hoạt động học tập và trải nghiệm, trẻ biết cách nhận diện ông, bà, bố, mẹ, anh chị em… và hiểu rằng mình là một thành viên trong gia đình. Từ đó, trẻ học được cách gọi tên đúng, nhận biết vai trò của từng người, đồng thời hình thành cảm xúc yêu thương và gắn bó với những người thân thuộc.

Tại sao chủ đề "Gia đình" lại quan trọng với trẻ mầm non?

Nuôi dưỡng tình cảm, lòng biết ơn và sự quan tâm

Khi trẻ kể về bố mẹ, ông bà, hoặc tham gia các hoạt động như vẽ tranh, hát về gia đình, các em sẽ bộc lộ cảm xúc tích cực: yêu thương, nhớ nhung, tự hào.
Điều này giúp trẻ học cách quan tâm đến người khác, hình thành những hành vi tốt như chào hỏi, giúp đỡ người thân, nói lời cảm ơn…

Phát triển kỹ năng ngôn ngữ và khả năng kể chuyện

Thông qua các hoạt động như kể chuyện, hát, đóng vai, trẻ có cơ hội luyện nói, luyện kể và sử dụng từ ngữ phù hợp với từng hoàn cảnh.
Khi được nói về chính gia đình mình, trẻ sẽ hứng thú hơn, mạnh dạn hơn và phát triển ngôn ngữ một cách tự nhiên.

Tăng cường sự phối hợp giữa gia đình và nhà trường

Việc triển khai giáo án môi trường xung quanh 3-4 tuổi chủ đề gia đình không chỉ mang lại lợi ích cho trẻ mà còn giúp giáo viên hiểu rõ hơn về hoàn cảnh sống của từng bé. Thông qua các hoạt động như phụ huynh gửi ảnh gia đình, chia sẻ thông tin về con hoặc cùng tham gia các buổi học, giáo viên có thể điều chỉnh nội dung bài giảng sao cho gần gũi và phù hợp với từng trẻ. Sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường và gia đình sẽ tạo nên môi trường học tập tích cực, giúp trẻ phát triển hài hòa cả ở lớp học lẫn trong cuộc sống hàng ngày.

Mẫu giáo án môi trường xung quanh 3-4 tuổi chủ đề gia đình mới nhất

Dưới đây là một mẫu giáo án môi trường xung quanh 3-4 tuổi chủ đề gia đình được xây dựng theo chương trình giáo dục mầm non mới nhất năm học 2024–2025. Giáo án này phù hợp với trẻ 3 tuổi, giúp các bé khám phá, nhận biết và hiểu thêm về gia đình mình thông qua những hoạt động gần gũi, sinh động và dễ tiếp cận :

Mẫu 1: Giáo án cho bé 3 tuổi – Cùng trò chuyện về gia đình thân yêu của bé

KẾ HOẠCH GIÁO DỤC
LĨNH VỰC: PHÁT TRIỂN NHẬN THỨC
Chủ đề: Gia đình
Hoạt động: Trò chuyện về gia đình của bé
Đối tượng: Trẻ mẫu giáo bé (3–4 tuổi)
Thời lượng: 20–25 phút

Ngày soạn: 20/06/2005
Ngày thực hiện: 23/11/2025
Giáo viên thực hiện: Kiddihub

I. Mục tiêu

1. Về kiến thức

Trẻ gọi đúng tên bố, mẹ và các thành viên trong gia đình mình; biết địa chỉ nơi ở.

2. Về kỹ năng

Phát triển kỹ năng trả lời câu hỏi đơn giản, rèn luyện trí nhớ có chủ đích.
Nhận biết và phân biệt các kiểu gia đình như: gia đình nhiều thế hệ, gia đình có hai con, một con,…

3. Về thái độ

Hình thành tình cảm yêu thương, kính trọng ông bà, cha mẹ và anh chị em.
Giáo dục trẻ biết nghe lời người lớn và giúp đỡ những công việc phù hợp với khả năng.

II. Chuẩn bị

1. Đồ dùng của giáo viên

Slide trình chiếu (PowerPoint), loa phát nhạc, trang phục phù hợp với nội dung bài.
Mô hình 3 ngôi nhà để sử dụng trong phần trò chơi.

2. Đồ dùng cho trẻ

Tranh minh họa các loại hình gia đình: gia đình một con, hai con, ba con và nhiều thế hệ.
Bộ tranh lô tô phục vụ hoạt động chơi.
Mũ múa theo chủ đề gia đình cho trẻ sử dụng trong hoạt động vận động.

III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG

Hoạt động của cô	Hoạt động của trẻ
1. Khởi động: Tạo sự hứng thú
- Cô cùng trẻ hát bài “Cả nhà thương nhau”.	- Trẻ cùng cô hát.
- Các con vừa hát bài gì vậy? Trong bài có nhắc đến những ai?	- Trẻ trả lời câu hỏi của cô.
- Đúng rồi! Bài hát nhắc đến bố, mẹ và con – những người thân yêu trong gia đình đấy! - Hôm nay, cô có nhiều bức tranh đẹp về các gia đình. Cô mời các con cùng tham gia chuyến tham quan “Hội chợ tranh gia đình” nhé!	- Trẻ hào hứng lắng nghe và chuẩn bị tham gia hoạt động.
2. Khám phá – Trò chuyện về gia đình
2.1. Trò chuyện về tranh tại hội chợ
- Bức tranh đầu tiên có những ai nào?	- Trẻ quan sát và trả lời.
- À, gia đình bạn nhỏ có ông, bà, bố mẹ, anh chị em. Đây là gia đình nhiều thế hệ đó các con!	- Trẻ lắng nghe.
- Còn bức tranh tiếp theo, các con thấy có ai?	- Trẻ trả lời: có bố, mẹ và nhiều anh chị em.
- Chính xác! Đây là một gia đình đông con. - Tiếp theo, tranh này có những ai nhỉ?	- Trẻ quan sát, trả lời: có bố, mẹ và một bạn nhỏ.
- Gia đình này ít con hơn, phải không nào?	- Trẻ lắng nghe và quan sát.
- Gia đình trong tranh đang làm gì? Các con thử đếm xem có mấy người nhé!	- Trẻ đếm số thành viên.
- Chúng ta đã tham quan xong hội chợ rồi, cô có một món quà bất ngờ dành tặng lớp mình. Các con cùng mở quà nào!	- Trẻ đếm và mở quà.
2.2. Trò chuyện về gia đình của bé
- Ơ! Đây là tranh của bạn nào lớp mình nhỉ? - Cô mời bạn Đăng Khôi lên chia sẻ về gia đình mình nhé!	- Trẻ đoán và bạn Khôi lên giới thiệu.
- Gia đình bạn có mấy người vậy các con?	- Trẻ trả lời.
- Tiếp theo, cô mời bạn Hương Ly mở món quà thứ hai!	- Hương Ly lên mở quà và giới thiệu về gia đình.
- Cả lớp cùng đếm xem nhà bạn có bao nhiêu người nhé! - Chúng ta cùng hát và lắc lư theo bài “Cả nhà thương nhau” nào!	- Trẻ đếm và cùng hát vận động.
- Còn một món quà nữa, ai muốn lên mở nào?	- Một trẻ xung phong lên mở quà.
- Đây là tranh gia đình bạn nào? - Các con nhìn tranh và cho cô biết gia đình bạn Minh Đăng có những ai nhé!	- Trẻ quan sát, trả lời câu hỏi.
- Gia đình bạn có mấy người? - Cô nhấn mạnh lại đặc điểm gia đình bạn.	- Trẻ đếm và lắng nghe.
- Các con biết không, yêu thương và giúp đỡ người thân trong gia đình là điều rất quý. Chúng mình hãy giúp ông bà, bố mẹ bằng những việc nhỏ vừa sức nhé! - Bây giờ, chúng ta cùng vận động theo bài “Ai thương con nhiều hơn” nào!	- Trẻ lắng nghe lời cô dạy và cùng vận động theo nhạc.
Mở rộng: Cô cho trẻ xem thêm tranh ảnh về gia đình các bạn khác trong lớp.	- Trẻ quan sát tranh và thảo luận cùng cô.
2.3. Củng cố kiến thức
- Giờ cô tặng lớp mình hai trò chơi thật thú vị nhé! Trò chơi 1: Ai nhanh nhất	- Trẻ chú ý lắng nghe luật chơi.
- Cô phát cho mỗi bạn một rổ lô tô gồm các loại tranh gia đình. Khi cô nói: “Tìm tranh gia đình ít con”, các con nhanh tay chọn và giơ lên thật nhanh nhé! - Cô nâng mức độ khó bằng cách gọi tên nhanh liên tục.	- Trẻ tham gia trò chơi, chọn tranh đúng theo yêu cầu.
Trò chơi 2: Về đúng nhà
- Các con đội mũ có hình biểu tượng của các kiểu gia đình. Khi nghe hiệu lệnh “Tìm nhà tìm nhà”, các con chạy về đúng ngôi nhà có hình ảnh tương ứng. - Luật chơi: Bạn nào chưa tìm được nhà sẽ phải nhảy lò cò.	- Trẻ đội mũ, di chuyển, hát và chơi theo hiệu lệnh của cô.
3. Kết thúc
- Vậy là buổi học của chúng ta hôm nay đã kết thúc rồi. Cô cảm ơn các con đã học thật ngoan và chúc các con luôn mạnh khỏe, biết yêu thương gia đình mình. Xin chào và hẹn gặp lại!	- Trẻ vẫy tay chào cô và các bạn.

Mẫu 2: Giáo án khám phá gia đình của bé 3 tuổi

GIÁO ÁN
Lĩnh vực: Phát triển nhận thức
Hoạt động: Khám phá xã hội
Chủ đề: Gia đình
Tên hoạt động: Tìm hiểu về gia đình thân yêu của bé
Loại hoạt động: Cung cấp kiến thức mới
Độ tuổi: 3–4 tuổi
Thời lượng: 30 phút
Ngày soạn: 20/06/2005
Ngày thực hiện: 23/11/2025
Giáo viên thực hiện: Kiddihub

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

Trẻ có thể quan sát và đưa ra nhận xét về nội dung tranh vẽ gia đình.
Biết kể tên các thành viên trong gia đình, nói được tên gọi, nghề nghiệp và mối quan hệ giữa họ.
Nhận biết được các dạng gia đình: gia đình ít con, gia đình đông con và gia đình nhiều thế hệ.
Biết chọn đúng số lượng người trong gia đình theo yêu cầu trong trò chơi.

2. Kỹ năng

Phát triển khả năng quan sát, chú ý và ghi nhớ có chủ định.
Rèn luyện kỹ năng giao tiếp, diễn đạt rõ ràng, mạch lạc.
Biết hợp tác với bạn khi tham gia hoạt động nhóm, linh hoạt và nhanh nhẹn khi tham gia trò chơi.

3. Thái độ

Trẻ tích cực, hào hứng khi tham gia các hoạt động cùng cô và các bạn.
Biết yêu thương, kính trọng người thân trong gia đình, ngoan ngoãn, biết nghe lời và cố gắng học tập tốt.

II. CHUẨN BỊ

1. Địa điểm tổ chức

Trong lớp học mẫu giáo 3–4 tuổi (lớp C3).

2. Đồ dùng của giáo viên

Giáo án thiết kế theo định hướng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
Tranh ảnh minh họa gồm:
- 1 tranh gia đình có ông bà, bố mẹ và các con cùng sống chung.
- 1 tranh gia đình có bố mẹ và ba con.
- 1 tranh gia đình có bố mẹ và một con.
3 bảng từ, que chỉ, nam châm gắn tranh.
Máy tính, ti vi, loa.
Video ngắn giới thiệu về gia đình.
Tranh lô tô sử dụng trong trò chơi.
1 quả bóng nhựa lớn, 3 chiếc rổ.

3. Đồ dùng của trẻ

Mỗi trẻ có một rổ riêng, trong đó có: tranh lô tô mô tả các loại hình gia đình (gia đình ít con, gia đình đông con, gia đình nhiều thế hệ).
Tấm xốp cho trẻ ngồi thoải mái.
Trẻ thuộc một số bài hát quen thuộc như: “Cả nhà thương nhau”, “Nhà mình rất vui”,…

III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG

Hoạt động của cô	Hoạt động của trẻ
1. Khởi động tạo hứng thú (2 phút)
- Cô giới thiệu: “Hôm nay lớp mình sẽ cùng tham gia chương trình đặc biệt mang tên Gia đình bé yêu!”	- Trẻ vỗ tay, hào hứng đón chào chương trình.
- Cô giới thiệu các cô giáo đến tham dự và 3 “gia đình” tham gia chương trình: số 1, số 2 và số 3.	- Trẻ chào đón khách và các bạn trong “các gia đình”.
- Cô thông báo chương trình gồm 3 phần:	- Trẻ lắng nghe.
+ Phần 1: Bé vui khám phá
+ Phần 2: Gia đình thân yêu của bé
+ Phần 3: Cùng nhau đua tài
2. Giới thiệu bài mới (27 phút)
Mở đầu phần 1 - “Bé vui khám phá” bằng một đoạn video về gia đình.	- Trẻ ngồi xem video, quan sát chăm chú.
- Cô đặt câu hỏi: “Các con vừa xem video gì?”	- Một vài trẻ trả lời theo hiểu biết của mình.
- Cô dẫn dắt: “Bây giờ, cô và các con sẽ cùng khám phá sâu hơn về các kiểu gia đình khác nhau nhé!”	- Trẻ chú ý lắng nghe.

Khám phá tranh về các loại hình gia đình	Phản ứng của trẻ
a. Gia đình có bố mẹ và 1–2 con (gia đình ít con)
- Cô đưa tranh và hỏi: “Tranh vẽ gì? Có những ai trong tranh?”	- Trẻ quan sát và trả lời: “Có bố, mẹ và con ạ.”
- Cô khái quát: “Đây là gia đình ít con, còn gọi là gia đình nhỏ.”	- Trẻ lắng nghe.
- Cô hỏi thêm: “Gia đình con có giống vậy không? Con hãy kể về gia đình mình nhé.”	- Một vài trẻ kể về gia đình mình (tên, nghề nghiệp, số người...).
b. Gia đình có bố mẹ và 3 con trở lên (gia đình đông con)
- Cô cho xem tranh, hỏi: “Các con thấy gì trong tranh?”	- Trẻ trả lời: “Có bố, mẹ, anh, chị, em...”
- Cô kết luận: “Gia đình có 3 con trở lên được gọi là gia đình đông con.”	- Trẻ lắng nghe, một số trẻ giơ tay kể về gia đình mình.
c. Gia đình có ông bà, bố mẹ và các con (gia đình nhiều thế hệ)
- Cô hỏi: “Ai có thể nhận xét bức tranh này?”	- Trẻ nói: “Có ông bà, bố mẹ, con ạ.”
- Cô giải thích: “Gia đình có nhiều thế hệ cùng sống chung được gọi là gia đình lớn.”	- Trẻ lắng nghe, kể về gia đình mình nếu giống tranh
- Cô khái quát lại kiến thức: Phân biệt 3 kiểu gia đình: ít con, đông con, nhiều thế hệ.	- Trẻ chú ý ghi nhớ.

Củng cố kiến thức – Tương tác mở rộng	Trẻ phản hồi
- Cô hỏi: “Các con thấy các thành viên trong gia đình đối xử với nhau như thế nào?”	- Trẻ trả lời: “Yêu thương, chia sẻ, đoàn kết...”
- Cô nhấn mạnh: “Gia đình là nơi yêu thương, chở che, chăm sóc. Chúng mình cần làm gì để thể hiện tình cảm?”	- Trẻ nói: “Ngoan ngoãn, nghe lời, giúp đỡ bố mẹ…”

Phần 2 – Trò chơi “Gia đình thân yêu của bé”	Trẻ tham gia tích cực
Trò chơi 1: “Lời giới thiệu ngọt ngào”
- Cô cầm quả bóng lăn đến từng trẻ, yêu cầu giới thiệu về gia đình của mình.	- Trẻ bắt bóng và kể: tên người thân, nghề nghiệp, vị trí trong gia đình…
Trò chơi 2: “Thi ai nhanh”
- Cô nêu yêu cầu tìm đúng tranh theo mô tả. - Cô nhận xét, khen ngợi tinh thần thi đua của các nhóm.	Trẻ nhanh tay chọn tranh đúng và giơ lên

Phần 3 – Trò chơi “Cùng nhau đua tài”	Trẻ làm việc nhóm
- Chia trẻ thành 3 nhóm đại diện cho 3 kiểu gia đình.	- Trẻ về nhóm tương ứng.
- Yêu cầu từng nhóm tìm và gắn tranh tạo thành bức tranh hoàn chỉnh theo yêu cầu.	- Trẻ hợp tác, gắn tranh đúng theo nhóm của mình.
- Hát bài “Nhà mình rất vui” làm thời gian giới hạn cho trò chơi.	- Trẻ vừa chơi vừa hát, tích cực tham gia.
- Cô tổng kết, nhận xét, động viên tinh thần đồng đội.	- Cả lớp vỗ tay cổ vũ, hưởng ứng nhiệt tình.

5. Kết thúc hoạt động (1 phút)
- Cô cảm ơn các bạn nhỏ đã tham gia chương trình “Gia đình bé yêu” và nhận xét sự tham gia của từng nhóm.	- Trẻ chú ý lắng nghe và vỗ tay chào kết thúc hoạt động.

Lưu ý quan trọng khi xây dựng giáo án chủ đề “Gia đình” dành cho trẻ

Mục tiêu: Hỗ trợ giáo viên xây dựng giáo án môi trường xung quanh 3-4 tuổi chủ đề gia đình sao cho vừa hiệu quả, vừa phù hợp với đặc điểm phát triển tâm lý, nhận thức và ngôn ngữ của trẻ. Ở độ tuổi này, các bé bắt đầu khám phá thế giới xung quanh thông qua cảm xúc, trải nghiệm thực tế và sự tương tác với người thân – đặc biệt là trong môi trường gia đình gần gũi, yêu thương.

Lựa chọn hoạt động phù hợp với đặc điểm phát triển của trẻ 3-4 tuổi

Ở độ tuổi này, trẻ có khả năng tập trung còn ngắn, tư duy còn mang tính trực quan, và vốn từ ngữ còn hạn chế. Vì vậy, giáo án nên xây dựng các hoạt động đơn giản, có tính lặp lại và dễ hiểu.
Ví dụ:

Hoạt động nhận biết các thành viên trong gia đình qua tranh ảnh.
Gọi tên người thân qua trò chơi “Ai đây nhỉ?”

Nguyên tắc: "Một hoạt động – một mục tiêu – một cảm xúc tích cực."

Kết hợp linh hoạt giữa trò chơi, âm nhạc và trải nghiệm thực tế

Học thông qua chơi là phương pháp tối ưu cho trẻ 3-4 tuổi. Các hoạt động nên được thiết kế dưới dạng trò chơi, kết hợp với bài hát quen thuộc về gia đình, hoặc trải nghiệm thực tế như xem ảnh gia đình, nghe kể chuyện về ông bà, bố mẹ…

Ví dụ:

Vừa nghe nhạc vừa xếp hình gia đình.
Hát bài “Cả nhà thương nhau” và mô phỏng theo động tác.

Điều này giúp trẻ ghi nhớ lâu hơn và tạo hứng thú khi tham gia học tập.

Sử dụng học liệu đơn giản, gần gũi, dễ kiếm

Không cần thiết bị cầu kỳ, giáo án hiệu quả nên tận dụng các vật dụng quen thuộc: tranh vẽ, ảnh gia đình, đồ chơi xếp hình, búp bê, hoặc chính các đồ dùng của trẻ tại lớp.

Ví dụ:

Dùng ảnh gia đình thật của trẻ để trẻ giới thiệu người thân.
Dùng hộp quà nhỏ chứa thẻ hình để chơi trò “Ai trong gia đình ở đây?”

Việc tận dụng học liệu gần gũi không chỉ tiết kiệm mà còn giúp trẻ cảm thấy thân thuộc, dễ kết nối và dễ bộc lộ cảm xúc.

Hy vọng giáo án môi trường xung quanh 3-4 tuổi chủ đề gia đình đã mang đến những ý tưởng hữu ích cho cô và cha mẹ trong việc đồng hành cùng trẻ. Bạn cảm thấy bài viết này thế nào? Mong rằng các bé sẽ luôn được yêu thương và phát triển toàn diện trong vòng tay ấm áp của gia đình. Chúc mọi người nhiều niềm vui và thành công trong hành trình chăm sóc, giáo dục con trẻ!

Đăng bởi:

Mình là Phan Phú - Content Marketing có kinh nghiệm trong các lĩnh vực giáo dục, sức khỏe. Mình mong rằng các bài viết của mình sẽ đem lại nhiều thông tin hữu ích cho bạn đọc.