Siêu ưu đãi đầu năm chỉ có trên KiddiHub
Giảm 100% học phí tháng đầuĐăng vào 28/05/2025 - 18:17:42
49
Mục lục
Xem thêm
Giáo án kỹ năng sống cho trẻ 4 đến 5 tuổi đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nền tảng nhân cách và hành vi xã hội tích cực. Ở giai đoạn này, trẻ bắt đầu có nhận thức rõ hơn về bản thân và thế giới xung quanh, vì vậy việc trang bị cho trẻ những kỹ năng sống thiết yếu sẽ giúp các em tự tin, chủ động và biết cách xử lý các tình huống trong cuộc sống hằng ngày. Giáo án kỹ năng sống chính là công cụ hữu hiệu để hiện thực hóa mục tiêu giáo dục toàn diện này.
Trong giai đoạn từ 4 đến 5 tuổi, trẻ em bắt đầu hình thành các khái niệm cơ bản về bản thân, xã hội và thế giới xung quanh. Đây là thời điểm "vàng" để phát triển kỹ năng sống, những năng lực thiết yếu giúp trẻ thích nghi và hòa nhập tốt trong môi trường gia đình, trường học và cộng đồng. Việc xây dựng giáo án kỹ năng sống cho trẻ 4 đến 5 tuổi không chỉ mang ý nghĩa giáo dục mà còn góp phần tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển toàn diện của trẻ về thể chất, trí tuệ, cảm xúc và xã hội.
Một giáo án kỹ năng sống hiệu quả sẽ định hướng hoạt động giảng dạy theo từng chủ đề cụ thể như: kỹ năng tự phục vụ, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng hợp tác, kỹ năng xử lý tình huống hay kỹ năng bảo vệ bản thân. Những kỹ năng này không chỉ giúp trẻ tự lập hơn trong sinh hoạt hằng ngày mà còn rèn luyện khả năng giải quyết vấn đề, tư duy phản biện và giao tiếp tích cực với người khác. Trẻ biết cách xếp đồ dùng cá nhân, tự mặc quần áo, thể hiện nhu cầu bản thân một cách rõ ràng hay xử lý tình huống bị lạc khi đi chơi... chính là những biểu hiện rõ ràng của việc được trang bị kỹ năng sống bài bản.
Hơn thế nữa, giáo án kỹ năng sống cho trẻ mầm non còn là công cụ hỗ trợ đắc lực cho giáo viên trong việc tổ chức các hoạt động dạy học tích cực, lấy trẻ làm trung tâm. Qua các trò chơi, đóng vai, tình huống mô phỏng, trẻ không chỉ được học mà còn được trải nghiệm, được luyện tập kỹ năng một cách tự nhiên và hứng thú. Điều này giúp trẻ ghi nhớ lâu hơn, áp dụng linh hoạt hơn trong cuộc sống thực tiễn.
Từ góc độ phụ huynh, việc trẻ được tiếp cận với chương trình giáo dục kỹ năng sống bài bản ngay từ mầm non mang lại sự an tâm và tin tưởng vào môi trường giáo dục. Trẻ có hành vi đúng mực, biết chia sẻ, hợp tác và tự tin thể hiện bản thân là kết quả của quá trình giáo dục có định hướng và liên tục.
Tóm lại, giáo án kỹ năng sống không đơn thuần là một công cụ dạy học, mà còn là chiếc cầu nối giữa nhà trường và cuộc sống, giúp trẻ 4 đến 5 tuổi phát triển toàn diện, sẵn sàng bước vào những giai đoạn học tập tiếp theo với hành trang tâm lý và xã hội vững vàng. Đây chính là yếu tố then chốt góp phần nâng cao chất lượng giáo dục mầm non trong thời đại đổi mới và hội nhập.
Chuyên đề: Phát triển cảm xúc và kỹ năng giao tiếp xã hội
Tên hoạt động: Học cách bảo vệ bản thân – Phòng tránh xâm hại cơ thể
Đối tượng: Trẻ mẫu giáo từ 4 đến 5 tuổi
Thời lượng thực hiện: Khoảng 25 đến 30 phút
I. Mục tiêu và yêu cầu của hoạt động
II. Chuẩn bị cho hoạt động
III. Quy trình tổ chức hoạt động
1. Khởi động – Tạo hứng thú
Giáo viên mở đầu buổi học bằng cách cùng trẻ vận động theo giai điệu vui nhộn của bài hát “Cơ thể của em”.
Sau khi bài hát kết thúc, cô nhẹ nhàng đặt câu hỏi:
– “Các con vừa hát bài gì nào?”
– “Bài hát nói đến những bộ phận nào trên cơ thể?”
Giáo viên dẫn dắt:
– “Cơ thể của mỗi người là một món quà quý giá, trong đó có những khu vực mà chúng ta cần đặc biệt bảo vệ. Những vùng này được gọi là vùng riêng tư. Để giữ an toàn cho cơ thể, hôm nay chúng mình sẽ cùng học về kỹ năng phòng tránh xâm hại nhé.”
Sau đó, cô hỏi:
– “Các con có biết xâm hại là gì không?”
Cô giải thích:
– “Xâm hại có nghĩa là khi có người thường là người lạ hoặc người có ý đồ xấu muốn chạm vào cơ thể con mà không được con đồng ý, đặc biệt là những vùng mà con không muốn ai chạm vào.”
2. Khám phá nội dung bài học
a. Nhận biết vùng riêng tư trên cơ thể
Giáo viên giới thiệu hình ảnh bạn trai và bạn gái đang mặc đồ bơi.
– “Các bạn trong hình đang mặc gì nhỉ?”
– “Tại sao lại mặc đồ bơi?”
Cô giải thích rằng đồ bơi giúp che đi những vùng cần được bảo vệ – chính là vùng riêng tư.
Tiếp theo, cô mời trẻ lên gắn biểu tượng chữ X vào những bộ phận được xem là vùng riêng tư trên hình ảnh.
Kết luận:
– “Đối với bạn gái, vùng riêng tư gồm có: miệng, ngực, mông và khu vực giữa hai đùi.
– Còn với bạn trai là: miệng, mông và khu vực giữa hai đùi.
Những bộ phận này là của riêng mình. Không ai được chạm vào, và các con cũng không nên chạm vào vùng riêng tư của người khác.”
b. Dạy trẻ kỹ năng phòng tránh xâm hại
Giáo viên đặt tình huống:
– “Trong cuộc sống, có thể các con sẽ gặp những người xấu muốn làm điều không hay với cơ thể mình. Vậy khi điều đó xảy ra, chúng ta phải làm gì?”
Cô chiếu đoạn video minh họa một tình huống. Sau đó đặt câu hỏi:
– “Trong video, bác hàng xóm muốn làm gì bạn nhỏ?”
– “Nếu là con, con sẽ làm gì để giúp bạn ấy?”
=> Trẻ thảo luận: ngăn bác lại, nói “Không!”, bỏ chạy và kể cho người lớn biết.
Cô củng cố các phản ứng khi bị đe dọa xâm hại:
Cô nhấn mạnh:
– “Các con tuyệt đối không giữ bí mật nếu ai đó làm điều không tốt với mình. Hãy kể ngay với bố mẹ, cô giáo hoặc người thân mà con tin tưởng.”
Giáo viên đặt câu hỏi củng cố:
– “Ai là người có thể chạm vào vùng riêng tư của con?”
=> Trẻ trả lời: ông bà, bố mẹ, anh chị ruột, cô giáo (khi con còn nhỏ chưa tự vệ sinh được).
– “Bác sĩ thì sao?”
=> Chỉ khi được sự đồng ý của con và bố mẹ.
c. Phòng ngừa xâm hại từ người lạ
Cô hỏi:
– “Vậy làm sao để chúng mình tránh được nguy hiểm từ người lạ?”
Trẻ cùng nhau liệt kê:
3. Luyện tập thông qua trò chơi: “Đội nào giỏi nhất”
Cách chơi:
Chia trẻ thành hai đội. Mỗi đội xếp hàng dọc. Lần lượt từng bạn chạy lên chọn hình ảnh minh họa hành vi an toàn hoặc không an toàn.
– Hành vi an toàn: dán vào ô mặt cười
– Hành vi không an toàn: dán vào ô mặt buồn
Luật chơi:
Mỗi lượt một bạn lên, chọn một hình và gắn. Bạn sau chỉ được đi khi bạn trước đã chạy về chạm tay.
=> Cô quan sát, nhận xét kết quả và tuyên dương đội thắng cuộc.
4. Kết thúc hoạt động
Cô cùng trẻ ôn lại nội dung:
– “Hôm nay chúng mình học được kỹ năng gì nhỉ?”
Cô nhắn nhủ:
– “Cô hy vọng rằng sau buổi học này, các con sẽ luôn ghi nhớ cách bảo vệ cơ thể, biết tránh xa người lạ và dũng cảm nói ‘Không!’ khi ai đó làm điều không đúng với mình.”
Cả lớp cùng hát và vận động bài “Nắm tay thân thiết” để kết thúc buổi học đầy ý nghĩa.
I. Mục tiêu bài học
II. Chuẩn bị
Đồ dùng của giáo viên:
Đồ dùng của trẻ:
III. Tiến trình tổ chức hoạt động
1. Hoạt động khởi động: Tạo không khí vui tươi
Giáo viên chào đón trẻ và giới thiệu sự có mặt của các vị khách tham dự.
Cô cùng trẻ khởi động bằng bài hát “Vỗ cái tay lên đi”, vừa hát vừa vận động theo nhịp điệu để tạo hứng thú.
Sau đó, cô nhẹ nhàng dẫn dắt: “Hôm nay cô và các con sẽ cùng nhau học một bài học rất quan trọng giúp chúng ta tránh xa nguy hiểm. Đó là bài học ‘Không đi theo và không nhận quà của người lạ’. Các con đã sẵn sàng chưa nào?”
2. Hoạt động khám phá: Nhận diện và xử lý tình huống
3. Trò chơi vận dụng: Bé thông minh – Nhanh trí
4. Củng cố – Giáo dục kỹ năng sống
Cô hỏi lại:
5. Kết thúc hoạt động
Cô khen ngợi sự thông minh, nhanh nhẹn và khéo léo của các con khi xử lý tình huống.
Cô và trẻ cùng nhau vận động nhẹ nhàng qua bài hát “Walking Walking” để chuyển sang hoạt động tiếp theo trong tâm thế vui vẻ, tích cực.
Lĩnh vực giáo dục: Phát triển cảm xúc và kỹ năng xã hội
Chủ đề tích hợp: Gia đình
Hoạt động trọng tâm: Giáo dục kỹ năng sống
Tên bài học: Bé không mở cửa khi có người lạ đến nhà
Loại hình tiết học: Hình thành kiến thức mới
Độ tuổi áp dụng: Trẻ mẫu giáo 4 đến 5 tuổi
Thời lượng tổ chức: 25 đến 30 phút
I. Mục tiêu của hoạt động
Trẻ được tiếp cận một cách cụ thể và dễ hiểu với kiến thức mới về kỹ năng tự bảo vệ bản thân khi ở nhà một mình hoặc không có người lớn ở bên. Trẻ nhận thức được rằng không được tự ý mở cửa cho bất kỳ ai không phải là người thân trong gia đình như ông, bà, cha mẹ, anh chị. Thông qua những tình huống quen thuộc và gần gũi, trẻ hiểu rằng hành động mở cửa cho người lạ có thể dẫn đến nguy hiểm như bị trộm cắp, dụ dỗ, thậm chí bắt cóc.
Trẻ được hướng dẫn nhận diện và xử lý các tình huống thường gặp như: người lạ nhờ giúp đỡ (xin trú mưa, xin nước uống, mượn đồ...), người lạ đến giao hàng, người lạ có hành vi dụ dỗ, hay những người có hành vi đe dọa, bắt ép mở cửa. Từ đó, trẻ biết đưa ra lựa chọn an toàn và phù hợp trong từng trường hợp.
Trẻ cũng được củng cố kiến thức về các thành viên trong gia đình, nhận diện người thân quen và học thuộc số điện thoại cần thiết như của bố mẹ, số khẩn cấp của công an (113) để có thể nhờ trợ giúp khi cần.
Trẻ hình thành kỹ năng phân biệt người thân và người lạ, biết nói lời từ chối một cách lịch sự, rõ ràng khi có người lạ yêu cầu mở cửa. Trẻ được rèn luyện kỹ năng phản xạ nhanh nhạy, bình tĩnh xử lý tình huống, ghi nhớ các bước cần làm để bảo vệ an toàn cho bản thân.
Bên cạnh đó, trẻ được phát triển các kỹ năng mềm thông qua trò chơi và thảo luận nhóm như: hợp tác, giao tiếp, tư duy phản biện và kỹ năng giải quyết vấn đề trong môi trường an toàn, tích cực.
Trẻ tích cực tham gia các hoạt động học tập, thể hiện sự hứng thú khi khám phá những tình huống mới lạ. Qua đó, giáo dục trẻ ý thức tự bảo vệ bản thân, mạnh dạn, bình tĩnh khi đối diện với các tình huống bất ngờ, đồng thời hình thành thói quen tìm kiếm sự giúp đỡ từ người thân hoặc lực lượng chức năng khi gặp nguy hiểm.
II. Chuẩn bị
Không gian lớp học:
Đồ dùng, học liệu của cô:
Đồ dùng của trẻ:
III. Tiến trình hoạt động
1. Khởi động – Tạo hứng thú (3–4 phút)
Cô và trẻ cùng chào đón nhau và khách đến lớp. Trẻ cùng nhau quan sát một mô hình ngôi nhà nhỏ. Cô khơi gợi trò chuyện với trẻ:
Cô giới thiệu: “Có một bạn nhỏ cũng đã từng ở nhà một mình. Một chuyện bất ngờ đã xảy ra. Chúng mình cùng xem đoạn video để biết chuyện gì nhé!”
2. Hoạt động khám phá – Tiếp nhận kiến thức mới (22–24 phút)
Hoạt động 1: Xem video tình huống “Đừng mở cửa cho người lạ”
Sau khi xem, cô cùng trẻ trò chuyện:
Cô hỏi thêm: “Nếu là con, con sẽ làm gì khi có người lạ đến nhà?”
Cô nhấn mạnh và củng cố: “Chúng mình không nên mở cửa cho người lạ, dù họ nói gì đi nữa. Chỉ có người thân mới được phép vào nhà.”
Hoạt động 2: Trò chơi xử lý tình huống – Trắc nghiệm nhóm
Trẻ chia thành 3 nhóm nhỏ, mỗi nhóm thảo luận và lựa chọn phương án đúng cho từng tình huống. Cô lần lượt trình chiếu hình ảnh và đọc câu hỏi:
(1) Mở cửa nhận hàng.
(2) Nói chờ bố mẹ về và không mở cửa.
Sau mỗi câu hỏi, cô giải thích rõ ràng và kết luận bằng hình ảnh trực quan, nhấn mạnh rằng trẻ luôn phải ghi nhớ: không mở cửa cho người lạ và gọi người thân hoặc công an khi gặp nguy hiểm.
Hoạt động 3: Trò chơi đóng vai tình huống
Một số trẻ xung phong tham gia đóng vai xử lý các tình huống:
Trẻ thực hành trong mô hình ngôi nhà, cô đóng vai người lạ. Sau mỗi tình huống, cô cùng cả lớp nhận xét, khen ngợi và nhắc lại cách xử lý an toàn.
3. Kết thúc – Nhớ lâu bài học (1–2 phút)
I. Mục tiêu và yêu cầu
Trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động học tập, thể hiện sự hứng thú, hợp tác và chủ động trong quá trình khám phá kiến thức. Đồng thời, trẻ hình thành thái độ nghiêm túc và văn minh trong ăn uống, biết giữ vệ sinh cá nhân và tôn trọng quy tắc chung để bảo vệ sức khỏe bản thân và những người xung quanh.
II. Chuẩn bị của giáo viên và trẻ
Đồ dùng của giáo viên:
Đồ dùng cho trẻ:
III. Tiến trình hoạt động
Cô cùng trẻ hát bài “Mời bạn ăn” để tạo không khí vui tươi, thân thiện. Sau đó, cô đặt câu hỏi dẫn dắt: “Muốn cơ thể cao lớn, khỏe mạnh thì chúng ta cần làm gì?”. Một vài trẻ sẽ chia sẻ suy nghĩ, từ đó cô giới thiệu chủ đề của hoạt động học hôm nay: "Bé học ăn uống an toàn và văn minh".
a. Tìm hiểu về an toàn khi ăn
Giáo viên lần lượt trình chiếu các video minh họa về hành vi ăn uống không đúng cách như: ăn vội vàng, ăn miếng quá to, nhai nhồm nhoàm hoặc vừa ăn vừa đùa nghịch. Sau mỗi đoạn video, cô đặt câu hỏi mở để trẻ tự quan sát, nhận xét, từ đó hình thành khái niệm hành vi nguy hiểm khi ăn.
Trẻ cùng cô phân tích hậu quả của những hành vi sai như dễ hóc, sặc, không tiêu hóa được, gây mất vệ sinh và thiếu lịch sự. Sau đó, cô trình chiếu hình ảnh một bạn nhỏ ăn đúng cách và cùng trẻ thảo luận về các hành vi tốt như: ngồi ngay ngắn, ăn miếng vừa, nhai kỹ, ngậm miệng khi nhai.
Cô khẳng định lại rằng: Ăn uống đúng cách không chỉ giúp cơ thể hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn mà còn thể hiện nếp sống văn minh, như ông bà ta từng dạy: “Học ăn, học nói, học gói, học mở”.
b. Tìm hiểu về an toàn khi uống nước
Giáo viên đưa ra cốc nước nóng và gợi mở bằng câu hỏi: “Nước này có uống được không? Vì sao?”. Trẻ chia sẻ ý kiến, giáo viên hướng dẫn phân biệt nước nóng – nước ấm – nước lạnh. Qua đó, cô giúp trẻ hiểu được rằng nước nóng có thể gây bỏng, nước lạnh không tốt cho sức khỏe trẻ nhỏ.
Cô mời trẻ thực hành uống nước ấm và mô tả cảm giác khi uống, từ đó khẳng định lại cách uống nước đúng là uống từng ngụm nhỏ, không ngửa cổ quá ra sau và biết tiết kiệm khi rót nước, tránh lãng phí.
Trò chơi: “Thi xem đội nào nhanh”
Lớp được chia làm hai đội thi đua. Mỗi đội sẽ tìm các thẻ lô tô mô tả hành vi đúng hoặc sai trong ăn uống, dựa vào mặt cười (hành vi đúng) và mặt mếu (hành vi sai) dán trên bảng. Trẻ phải vượt qua các vòng thể dục để lấy đúng thẻ theo yêu cầu.
Cô tổ chức cho trẻ chơi hai lượt để khuyến khích sự hào hứng và rèn luyện ghi nhớ kiến thức.
Cô tổng kết lại bài học, nhận xét tinh thần học tập của trẻ, biểu dương những bạn tích cực, tham gia tốt. Đồng thời, cô nhắc nhở trẻ ghi nhớ những quy tắc an toàn và văn minh trong ăn uống để áp dụng hàng ngày.
Trên đây là mẫu giáo án kỹ năng sống cho trẻ 4 đến 5 tuổi được biên soạn chi tiết nhằm giúp trẻ hình thành thói quen ăn uống an toàn, khoa học và văn minh ngay từ nhỏ. Qua các hoạt động trực quan và trò chơi hấp dẫn, trẻ không chỉ ghi nhớ kiến thức mà còn biết vận dụng vào thực tế hằng ngày. KIDDIHUB hy vọng giáo án này sẽ là nguồn tài liệu hữu ích dành cho quý thầy cô trong công tác giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non.
Đăng bởi:
01/06/2025
26
Đọc tiếp
01/06/2025
24
Đọc tiếp
01/06/2025
15
Đọc tiếp
01/06/2025
19
Đọc tiếp
01/06/2025
17
Đọc tiếp
01/06/2025
18
Đọc tiếp
01/06/2025
17
Đọc tiếp
01/06/2025
17
Đọc tiếp