Siêu ưu đãi đầu năm chỉ có trên KiddiHub
Giảm 100% học phí tháng đầuĐăng vào 15/07/2023 - 16:24:16
4823
Mục lục
Xem thêm
Giai đoạn mầm non là thời điểm quan trọng để trẻ phát triển ngôn ngữ. Việc tìm hiểu và áp dụng các phương pháp dạy trẻ nói ngọng giúp trẻ hình thành phát âm chuẩn, cải thiện khả năng giao tiếp và tự tin hơn trong môi trường xã hội. Cha mẹ và giáo viên cần tạo điều kiện cho trẻ luyện tập qua các trò chơi, âm nhạc và tương tác hàng ngày, từ đó hình thành thói quen nói đúng ngay từ nhỏ.
Nói ngọng là tình trạng phổ biến ở trẻ và kéo dài đến khi trưởng thành nếu không có biện pháp khắc phục sớm. Rối loạn đường phát âm thanh này khiến lời nói ra không đạt âm vị chuẩn ngôn ngữ. Cho nên đã hình thành âm, từ ngữ sai lệch khó nghe.
Theo chuyên gia, bất cứ trẻ nào cũng có nguy cơ ngọng do liên quan từ nhiều yếu tố. Tình trạng này còn phổ biến đến mức phụ huynh khi thấy trẻ có biểu hiện nói ngọng cũng không quá lo lắng. Thậm chí còn chọc theo ngọng nói của con.
Đây cũng là nguyên nhân khiến nhiều người đến tuổi trưởng thành vẫn còn nói ngọng, khó chỉnh. Trẻ từ 2 đến 4 tuổi là đối tượng dễ bị nói ngọng, giai đoạn này con đang học và phát triển lời nói, ngôn ngữ.
Do đó con cũng dễ bị ảnh hưởng từ môi trường bên ngoài. Ngoài ra giọng nói cũng liên quan đến tật bẩm sinh và biểu thị rõ hơn khi bước vào thời điểm học nói. Biểu hiện rõ nhất là phát âm không rõ, khó nghe.
Bấm xem ngay: Top trường mầm non được ba mẹ review tốt nhất tại Hà Nội
Nói ngọng ở trẻ có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm yếu tố bẩm sinh, môi trường và thói quen sinh hoạt. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến:
Lưu ý: Nếu trẻ trên 5 tuổi vẫn nói ngọng, cha mẹ nên đưa con đi kiểm tra để xác định nguyên nhân và có biện pháp can thiệp kịp thời.
Dạy trẻ bỏ thói quen nói ngọng là một hành trình đòi hỏi sự kiên nhẫn và quan tâm đặc biệt từ cha mẹ cũng như giáo viên. Thực tế, nhiều trẻ sẽ tự cải thiện khả năng phát âm khi lớn lên và đi học, nhưng cũng có không ít trường hợp tình trạng ngọng kéo dài đến khi trưởng thành, gây ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý, học tập và khả năng giao tiếp.
Ngay khi phát hiện con phát âm chưa rõ, cha mẹ cần hỗ trợ trẻ tập nói đúng để tránh hình thành thói quen xấu lâu dài. Hãy kiên trì hướng dẫn con luyện từng âm, từng từ và từng câu một cách chậm rãi, đồng thời tuân thủ những nguyên tắc cơ bản sau:
Việc đồng hành, khích lệ và kiên nhẫn của cha mẹ sẽ giúp trẻ từng bước phát âm chuẩn hơn, tự tin hơn trong giao tiếp và học tập.
Trẻ 5 tuổi ngọng là hiện tượng khá phổ biến, thường xuất phát từ thói quen phát âm chưa đúng, cơ quan phát âm chưa linh hoạt, hoặc do bé bắt chước người xung quanh. Dù không phải là vấn đề quá nghiêm trọng, việc chữa ngọng sớm sẽ giúp bé tự tin giao tiếp và phát triển ngôn ngữ toàn diện trước khi vào lớp 1. Dưới đây là những cách độc đáo, sáng tạo và thực tế để hỗ trợ bé nói rõ ràng hơn, kèm ví dụ minh họa từ đời sống.
Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến trẻ nói ngọng là do bắt chước cách phát âm của những người xung quanh như cha mẹ, thầy cô, bạn bè hay hàng xóm. Vì vậy, trong quá trình chỉnh sửa tật ngọng cho trẻ, cha mẹ cần chú ý sàng lọc môi trường giao tiếp, hạn chế để con tiếp xúc thường xuyên với những người có thói quen phát âm sai.
Chẳng hạn, nếu giáo viên của trẻ vô tình phát âm chưa chuẩn, phụ huynh có thể trao đổi trực tiếp để điều chỉnh, hoặc trong trường hợp cần thiết, cân nhắc cho trẻ học ở lớp khác. Tương tự, với những người thân quen hoặc bạn bè xung quanh có cách phát âm chưa đúng, cha mẹ cũng nên khéo léo giảm bớt sự tiếp xúc, nhằm giúp trẻ hình thành thói quen nói chuẩn ngay từ nhỏ.
Trước tiên, hãy lắng nghe bé nói để nhận ra bé ngọng âm nào: “l” thành “n” (như “lúa” thành “núa”), “r” thành “g” (như “rắn” thành “gắn”), hay bỏ qua âm cuối (như “cá” thành “ca”). Hiểu rõ vấn đề sẽ giúp bạn tìm cách phù hợp.
Trẻ 5 tuổi thích chơi hơn học, nên hãy biến việc luyện phát âm thành trò chơi để bé hứng thú và tự nhiên sửa ngọng.
Trong quá trình luyện nói cho trẻ bị ngọng, cha mẹ nên ưu tiên những bài tập ngắn gọn, dễ thực hiện để phù hợp với khả năng tập trung còn hạn chế của con. Mỗi lần luyện tập chỉ nên kéo dài khoảng 2 – 3 phút, nhưng có thể lặp lại nhiều lần trong ngày để vừa tạo hứng thú cho trẻ, vừa mang lại hiệu quả tốt hơn.
Cơ miệng yếu hoặc chưa linh hoạt có thể là lý do khiến bé ngọng. Các bài tập nhỏ sẽ giúp lưỡi, môi và hàm của bé hoạt động tốt hơn.
Âm nhạc và kể chuyện là cách tự nhiên để bé nghe và bắt chước cách phát âm chuẩn.
Những thói quen như mút tay, đưa tay vào miệng hay ngoáy mũi không chỉ làm trẻ dễ bị ngọng mà còn tăng nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm như tay chân miệng. Vì vậy, cha mẹ cần kiên trì nhắc nhở và giúp con dần bỏ những thói quen này. Chẳng hạn, nếu trẻ thường mút ngón tay cái khi ngồi xe hay xem TV, cha mẹ có thể tạo ra trò chơi nhỏ, hoạt động vui nhộn để con bị cuốn hút và quên dần hành động đó.
Phần lớn trẻ bị ngọng không tự nhận ra rằng mình đang phát âm sai. Do đó, cha mẹ có thể áp dụng cách ghi âm lại giọng nói của trẻ rồi bật cho con nghe. Khi nghe lại, trẻ sẽ dễ dàng nhận thấy sự khác biệt giữa cách mình nói và cách phát âm đúng, từ đó có động lực sửa sai và cố gắng phát âm chuẩn xác hơn.
Trẻ thường học phát âm từ người lớn, nên gia đình cần nói rõ ràng, tránh “nói ngọng” đùa với bé.
Trong thực tế, không ít người phát âm sai khi trò chuyện nhưng lại phát âm chuẩn hơn khi đọc truyện hoặc hát. Trẻ nhỏ cũng vậy. Chính vì thế, cha mẹ có thể tận dụng việc kể chuyện, đọc thơ, cho trẻ đọc vần điệu hoặc hát đồng dao để hỗ trợ quá trình chỉnh sửa ngọng.
Khi được lắng nghe và bắt chước các câu chuyện hay bài hát từ cha mẹ, trẻ sẽ dần điều chỉnh cách phát âm, nói rõ ràng và chuẩn xác hơn. Để tạo hứng thú, cha mẹ nên lựa chọn những mẩu chuyện ngắn gọn, vui nhộn, mang tính giáo dục, giúp trẻ dễ nhớ, dễ theo dõi và hào hứng tham gia.
Để cải thiện khả năng phát âm, trẻ cần được thường xuyên giao tiếp và trò chuyện với mọi người xung quanh. Cha mẹ nên chủ động tạo điều kiện cho con tham gia các hoạt động ngoài trời, chẳng hạn như đưa trẻ đến công viên hay những khu vui chơi có nhiều bạn nhỏ để rèn luyện kỹ năng ngôn ngữ. Tuy nhiên, cần lưu ý hạn chế để trẻ tiếp xúc quá nhiều với những người phát âm sai hoặc có thói quen nói ngọng, vì điều này có thể khiến việc chỉnh sửa ngôn ngữ của trẻ gặp nhiều khó khăn hơn.
Một trong những sai lầm thường gặp của người lớn khi dạy trẻ sửa tật nói ngọng là bắt chước, trêu chọc hoặc thậm chí trách móc trẻ mỗi khi con phát âm sai. Cách ứng xử này không những không giúp trẻ tiến bộ mà còn khiến trẻ hiểu lầm rằng việc nói ngọng có thể làm cha mẹ vui, từ đó hình thành thói quen khó sửa. Nghiêm trọng hơn, những lời chê bai hay chỉ trích còn dễ khiến trẻ cảm thấy tổn thương, tự ti và rơi vào trạng thái bị cô lập.
Trẻ ngọng nói không phải là tình trạng hiếm gặp hay quá nguy hiểm. Thế nhưng nếu để lâu dài sẽ ảnh hưởng đến quá trình giao tiếp.
Nếu bố mẹ phát hiện con nói ngọng hãy thực hiện các bài tập bên dưới để tránh hệ lụy lâu dài về sau, cụ thể:
Cách chữa nói ngọng cho bé 3 tuổi – luyện tập cơ miệng. Khi con có thể phối hợp được các cơ quan là môi, miệng, dây thanh quản bé sẽ bật âm chuẩn xác hơn.
Một số cách luyện tập cơ miệng đơn giản bố mẹ có thể dạy con là thổi bong bóng hơi, bóng xà phòng, dùng ống hút để uống nước, thổi nến hoặc phồng máy để hoạt động cơ quan trong miệng.
Một bài tập chữa nói ngọng đơn giản khác là mỗi sáng hãy yêu cầu trẻ há to miệng và phát âm to rõ A, O, N, L, TR, CH,… Bạn hãy cho bé lặp đi lặp lại 5 – 7 lần đến khi phát âm chính xác mới thôi.
Sau đó phụ huynh có kết kết hợp hỏi lại những âm này, chỉ vào chữ để con học từ mới.
Bài tập chữa ngọng cho trẻ hiệu quả là kết hợp khẩu hình miệng, phát âm. Khẩu hình miệng chuẩn sẽ giúp trẻ phát âm chính xác hơn, phụ huynh có thể thực hành cùng con.
Tiêu chí của phương pháp này là phát âm thật to, chuẩn mới chuyển sang âm mới. Bé cần lặp đi lặp lại nhiều lần đến khi phát âm chính xác mới dừng lại.
Một số bài tập dạy trẻ nói ngọng kết hộ khẩu hình phát âm chuẩn bao gồm:
Cách chữa ngọng cho trẻ 5 tuổi – bắt chước tiếng động vật. Bé thường thích tìm hiểu về thế giới xung quanh, đặc biệt động vật và thường nhại lại tiếng kêu của chúng.
Phụ huynh có thể bắt đầu từ những loài động vật con yêu thích. Đây cũng là cách giúp bé tìm hiểu thêm về thế giới xung quanh.
Bài tập dạy trẻ nói ngọng này cực kỳ đơn giản, nhanh chóng như sau:
Ngoài ra bạn cũng có thể sử dụng thêm sách kĩ năng sống cho trẻ để con luyện đọc và học hỏi thêm kinh nghiệm.
Dạy trẻ nói ngọng thông qua các bài thơ ca, đồng dao giúp bé phản ứng để con dần phát âm chuẩn xác hơn. Cách này cũng cực kỳ thú vị hơn là để con luyện tập từng một từ.
Bố mẹ có thể hướng dẫn bài tập chữa ngọng cho con qua bài thơ có vần tự chế. Chẳng hạn “Cốc cốc cốc! Ai gọi đó, tôi là thỏ nếu là thỏ hãy cho xem tai. Cốc cốc cốc! Ai gọi đó, ôi là nai nếu là nai cho xem gạc”
Điều ấn tượng là một số chuyên gia cho rằng giúp bé học nói, phát âm, chữa ngọng qua bài hát quốc dân Baby Shark.
Do trẻ thường thích thú với nhịp điệu bài hát nên nhanh chóng học theo, phát âm chính xác Đ.
Cách chữa ngọng cho trẻ 6 tuổi thông qua trò chơi luôn tạo hứng thú với bé. Bài tập này tạo cho con cảm giác thoải mái hơn là chăm chăm vào việc luyện nói.
Mặt khác các trò chơi cũng giúp tạo phản xạ cho bé tăng cường khả năng giao tiếp, tạo hứng thú hơn hơn khi học cùng cha mẹ.
Một số trò chơi thiết kế thành bại tập dạy trẻ nói ngọng hiệu quả như sau:
Dưới đây là 5 phần mềm hỗ trợ trẻ chữa nói ngọng hiệu quả, giúp cải thiện phát âm và phát triển kỹ năng giao tiếp:
Trẻ càng lớn việc chỉnh cách phát âm càng gặp khó khăn nên phát hiện và điều chỉnh từ giai đoạn sớm cực kỳ cần thiết. Đây có thể là một hành trình dài đòi hỏi sự kiên nhẫn từ bố mẹ, sự kết hợp từ mọi người xung quanh.
Thế nhưng để mang lại hiệu quả phụ huynh cần chú ý một số nguyên tắc như sau:
Trẻ nói ngọng nếu không khắc phục sớm có thể làm thành tập ảnh hưởng đến quá trình giao tiếp. Điều này cũng khiến con mặc cảm, trở nên tự ti do bạn bè trêu chọc khi lớn lên. Mong rằng với những chia sẻ trên đây giúp bạn biết được bài tập dạy trẻ nói ngọng hiệu quả. Đừng quên nhấn theo dõi hệ thống ngay hôm nay để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích cho mình.
Đăng bởi:
16/07/2025
377
Đọc tiếp
13/07/2025
305
Đọc tiếp
13/07/2025
291
Đọc tiếp
13/07/2025
235
Đọc tiếp
13/07/2025
307
Đọc tiếp
13/07/2025
233
Đọc tiếp
13/07/2025
232
Đọc tiếp
13/07/2025
191
Đọc tiếp