Cách giáo dục trẻ 18 tháng tuổi khoa học, đúng cách
Cách giáo dục trẻ 18 tháng tuổi đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nền tảng phát triển toàn diện cho bé. Ở độ tuổi này, trẻ bắt đầu có sự nhận thức rõ rệt hơn về môi trường xung quanh và phát triển mạnh mẽ các kỹ năng giao tiếp, vận động cũng như cảm xúc. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá những cách thức hiệu quả để giáo dục trẻ 18 tháng tuổi, nhằm mang lại cho bé những bước tiến vững chắc trong hành trình trưởng thành.
Giai đoạn phát triển của trẻ em 18 tháng tuổi
Việc giáo dục và uốn nắn trẻ cần được bắt đầu từ những năm tháng đầu đời, đặc biệt là khi trẻ được 18 tháng tuổi, giúp trẻ phát triển tính cách và khả năng nhận thức. Giai đoạn 18 tháng tuổi là thời điểm lý tưởng để cha mẹ can thiệp vào việc giáo dục, vì lúc này trẻ bắt đầu có những phản xạ nhận diện rõ ràng. Vậy trẻ 18 tháng biết làm gì?
Giai đoạn phát triển của trẻ em 18 tháng tuổi
Thông thường, một bé 18 tháng tuổi sẽ có thể:
Nhận ra tên gọi của mình.
Lắng nghe và hiểu một số từ ngữ đơn giản từ người thân.
Nhận diện hình ảnh của chính mình trong gương.
Nhận biết những vật dụng thông dụng trong gia đình và hiểu được công dụng của chúng.
Trẻ có thể đã biết đi và một số bé đã đi vững.
Cột mốc phát triển cảm xúc ở trẻ 18 tháng tuổi
Đây là những dấu hiệu quan trọng trong sự trưởng thành của trẻ. Dưới đây là những thay đổi và kỹ năng phát triển đáng chú ý trong giai đoạn này:
Đáp lại lời chào: Trẻ 18 tháng tuổi bắt đầu phản ứng với lời chào một cách tích cực. Trái ngược với những ngày đầu còn im lặng, bé giờ đây có thể chào lại với nụ cười và thái độ vui vẻ khi gặp người quen.
Cười khi cần thiết: Nụ cười trở thành một công cụ giao tiếp quan trọng. Trẻ biết cười không chỉ vì vui vẻ mà còn để đáp lại người khác hoặc tạo sự kết nối xã hội.
Thể hiện cảm xúc tiêu cực có mục đích: Trẻ 18 tháng tuổi đã bắt đầu sử dụng cảm xúc tiêu cực như sự giận dữ hay khóc để đạt được những gì mình muốn. Điều này đòi hỏi các bậc phụ huynh phải kiên nhẫn và cứng rắn để dạy trẻ cách điều chỉnh cảm xúc.
Lo lắng với người lạ: Trẻ có thể cảm thấy không thoải mái và lo lắng khi gặp những người mới. Nếu ai đó cố tiếp cận hoặc chạm vào, bé có thể phản ứng bằng cách khóc hoặc bám chặt vào người thân.
Bám víu vào cha mẹ trong tình huống lạ: Trong những hoàn cảnh mới, đặc biệt là khi đến nơi chưa quen thuộc hoặc gặp những tình huống không chắc chắn, trẻ sẽ có xu hướng tìm đến cha mẹ để cảm thấy an toàn.
Thể hiện tình cảm với người quen: Trẻ bắt đầu bày tỏ tình cảm mạnh mẽ đối với những người thân yêu bằng cách ôm, hôn hoặc nở nụ cười đáng yêu. Điều này cho thấy sự phát triển của tình cảm và sự gần gũi với những người chăm sóc.
Chơi trò chơi xã hội: Trẻ 18 tháng tuổi rất thích chơi cùng anh chị em hoặc bạn bè. Những trò chơi này giúp trẻ phát triển khả năng giao tiếp và sự phối hợp trong các hoạt động xã hội.
Có thể nói một số từ đơn giản: trẻ 18 tháng chưa biết nói nhiêu·Trẻ bắt đầu làm quen với việc phát âm từ ngữ và có thể sử dụng khoảng 10-20 từ đơn giản. Mặc dù không phải tất cả các từ đều hoàn chỉnh, nhưng đây là bước đầu tiên trong việc phát triển khả năng ngôn ngữ.
Biết lắc đầu và gật đầu: Trẻ đã bắt đầu hiểu và sử dụng những cử chỉ đơn giản như lắc đầu để nói “không” hoặc gật đầu để nói “có,” là dấu hiệu của sự nhận thức và giao tiếp non nớt nhưng rõ ràng.
Các mốc phát triển nhận thức của trẻ 18 tháng tuổi
Ở tuổi 18 tháng, trẻ em đạt được nhiều cột mốc quan trọng trong sự phát triển nhận thức, trí tuệ và khả năng tư duy. Dưới đây là những dấu hiệu rõ rệt trong giai đoạn này:
Nhận thức mục đích sử dụng vật dụng: Trẻ đã bắt đầu hiểu chức năng của một số vật dụng trong gia đình. Ví dụ, khi được đưa chiếc điện thoại, trẻ biết đó là dụng cụ để nói chuyện, hoặc khi được đưa thìa, trẻ biết rằng đó là công cụ để ăn.
Ghép cặp đồ vật: Trẻ nhận thức được mối quan hệ giữa các đồ vật giống nhau. Chẳng hạn, khi chơi, trẻ sẽ tự động kết hợp giày với giày, tất với tất.
Thực hiện theo các câu lệnh đơn giản: Trẻ có thể hiểu và làm theo các yêu cầu đơn giản như "ngồi xuống" hay "đứng lên". Khi được hướng dẫn, trẻ sẽ thực hiện hành động đó một cách dễ dàng.
Biết tên đồ vật và bộ phận cơ thể: Trẻ có thể chỉ vào các bộ phận cơ thể như mũi, miệng, tay, chân khi được yêu cầu. Đặc biệt, nếu được dạy thường xuyên, vốn từ vựng của trẻ sẽ phát triển nhanh chóng.
Bắt chước hành động phức tạp: Trẻ có khả năng quan sát và bắt chước hành động của người lớn, như nhặt rau khi mẹ nấu ăn hoặc giả vờ cạo râu khi thấy bố cạo râu.
Biểu lộ mong muốn qua cử chỉ: Trẻ biết chỉ vào đồ vật mình muốn, chẳng hạn như chỉ vào đồ chơi trên kệ để yêu cầu người lớn lấy giúp. Đây là dấu hiệu cho thấy trẻ đã bắt đầu biết cách giao tiếp và yêu cầu sự trợ giúp.
Bắt đầu vẽ nguệch ngoạc: Trẻ 18 tháng tuổi có thể vẽ những nét vẽ đầu tiên bằng bút chì, dù chúng chưa có hình thù rõ ràng, nhưng trẻ đã biết cách sử dụng bút chì để tạo ra dấu ấn của mình trên giấy hoặc các bề mặt khác.
Chơi đóng vai: Trẻ bắt đầu thể hiện sự thích thú với đồ chơi và biết chơi giả vờ, như vuốt ve búp bê hoặc con thú nhồi bông, thậm chí giả vờ nói chuyện và cho chúng ăn. Đây là bước đầu trong việc phát triển trí tưởng tượng và khả năng sáng tạo.
Tóm lại, giai đoạn 18 tháng là thời kỳ quan trọng trong sự phát triển nhận thức của trẻ. Các khả năng tư duy, ghi nhớ và bắt chước bắt đầu hình thành mạnh mẽ, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển tiếp theo.
Cách giáo dục trẻ 18 tháng tuổi khoa học, hiệu quả
Mỗi trẻ em sẽ có khả năng nhận thức riêng biệt ở từng giai đoạn phát triển. Do đó, cha mẹ và gia đình cần linh hoạt và áp dụng các phương pháp giáo dục phù hợp với đặc điểm của từng bé, đặc biệt là trong giai đoạn 18 tháng tuổi. Dưới đây là cách giáo dục trẻ 18 tháng tuổi khoa học, hiệu quả.
Phương pháp giáo dục khoa học dành cho trẻ 18 tháng tuổi
Biểu lộ tình cảm qua hành động khi giáo dục trẻ 18 tháng tuổi
Cha mẹ nên thường xuyên thể hiện tình cảm yêu thương đối với con bằng các hành động cụ thể như ôm ấp, nói chuyện nhẹ nhàng và gần gũi. Trẻ 18 tháng tuổi đã có khả năng nhận thức và hiểu được những lời nói đơn giản từ người thân, vì vậy những hành động yêu thương sẽ giúp trẻ cảm nhận được tình cảm ấm áp từ gia đình.
Giao tiếp thân thiết và trò chuyện với trẻ
Bên cạnh những cử chỉ yêu thương, cha mẹ cần dành thời gian chơi cùng con, giúp tăng cường sự gắn kết. Trẻ 18 tháng tuổi thường rất tò mò với thế giới xung quanh, vì vậy việc trò chuyện và chia sẻ với trẻ sẽ giúp con học hỏi thêm nhiều kiến thức mới mẻ và bổ ích. Điều này còn góp phần nuôi dưỡng tâm hồn của trẻ, giúp con cảm nhận được tình yêu thương và sự chăm sóc.
Khuyến khích trẻ học các kỹ năng mới
Với sự tò mò không ngừng, trẻ 18 tháng tuổi thường muốn thử nghiệm và khám phá thế giới xung quanh. Cha mẹ có thể khuyến khích bé tự học cách sử dụng thìa, đũa hay uống nước bằng cốc. Mặc dù ban đầu bé có thể chưa làm thành thạo, nhưng sự kiên trì và lặp lại sẽ giúp trẻ cải thiện kỹ năng này theo thời gian.
Bên cạnh đó, phụ huynh nên tạo cơ hội để trẻ giao tiếp với những bạn đồng trang lứa và những người xung quanh để trẻ học cách hòa đồng và tự tin hơn.
Nhận diện các dấu hiệu bất thường trong quá trình giáo dục trẻ 18 tháng tuổi
Nếu trong quá trình phát triển, cha mẹ nhận thấy trẻ có những dấu hiệu như: không phản ứng khi gọi tên, không nhìn hay nghe rõ, không thích giao tiếp, không biết làm theo những chỉ dẫn đơn giản, chậm nói, hay phản ứng chậm, thì đây có thể là dấu hiệu cần lưu ý.
Khi phát hiện các dấu hiệu này, cha mẹ nên liên hệ với bác sĩ để kiểm tra và có phương án xử lý kịp thời, vì đó có thể là biểu hiện của một số vấn đề như tự kỷ.
Cách giáo dục trẻ 18 tháng tuổi học nói
Ở giai đoạn 18 tháng tuổi, trẻ bắt đầu thể hiện sự tò mò và khám phá mọi thứ xung quanh. Đây là giai đoạn bé bắt đầu phát triển khả năng giao tiếp, giúp trẻ kết nối với thế giới xung quanh và phát triển tư duy, nhận thức. Việc khuyến khích trẻ học nói sẽ giúp bé tương tác với người khác, hiểu cảm xúc và xây dựng mối quan hệ. Tạo môi trường giao tiếp phong phú và kiên nhẫn là yếu tố giúp trẻ phát triển ngôn ngữ hiệu quả.
Những phương pháp đơn giản để dạy trẻ 18 tháng tuổi học nói
Một số dấu hiệu cho thấy trẻ chậm nói
Trẻ 18 tháng chưa biết nói có sao không? Khi trẻ đạt 18 tháng tuổi, sự phát triển ngôn ngữ thường diễn ra nhanh chóng. Tuy nhiên, nếu ba mẹ nhận thấy bé 18 tháng chưa biết nói hay có một số dấu hiệu bất thường sau đây, có thể con đang gặp khó khăn trong việc phát triển khả năng nói và cần được chú ý đặc biệt.
Không thể chỉ vào các bộ phận cơ thể: Đây là dấu hiệu thường thấy khi trẻ gặp khó khăn trong việc học nói. Trẻ không thể chỉ vào các bộ phận như mắt, mũi hay miệng khi ba mẹ yêu cầu.
Vốn từ vựng hạn chế: Nếu trẻ chỉ biết ít hơn 6 từ, đó có thể là dấu hiệu cho thấy khả năng ngôn ngữ của trẻ đang bị hạn chế.
Ít hoặc không giao tiếp: Trẻ không có nhu cầu giao tiếp với ba mẹ hoặc người xung quanh, và không sử dụng ánh mắt, cử chỉ hay biểu cảm để giao tiếp.
Không biết chỉ vào đồ vật mong muốn: Trẻ không biết chỉ vào những thứ mình muốn hoặc không sử dụng cử chỉ để truyền đạt nhu cầu.
Khó khăn trong việc hiểu yêu cầu đơn giản: Trẻ không hiểu và không thể thực hiện những yêu cầu đơn giản như "lấy cái này" hoặc "đưa mẹ cái kia".
Cách dạy trẻ 18 tháng tuổi tập nói
Tăng cường giao tiếp với trẻ
Một trong những cách tốt nhất để dạy trẻ nói là giao tiếp thường xuyên với con. Ba mẹ có thể tận dụng mọi khoảnh khắc trong ngày, từ lúc thay tã, chuẩn bị bữa ăn, cho đến khi ăn uống hay chơi đùa. Mặc dù trẻ chưa thể đáp lại ngay, nhưng việc nghe ba mẹ trò chuyện liên tục sẽ giúp trẻ làm quen với ngôn ngữ và khuyến khích bé phản hồi.
Khuyến khích trẻ bắt chước
Bắt chước là một phương pháp học ngôn ngữ tuyệt vời cho trẻ nhỏ. Ba mẹ có thể bắt đầu dạy trẻ bắt chước các hành động đơn giản và kết hợp với từ ngữ phù hợp. Ví dụ, ba mẹ giơ tay lên và nói “giơ tay lên” một cách vui vẻ để trẻ làm theo. Khi trẻ đã quen, ba mẹ có thể dạy thêm các từ như “mẹ”, “ba”, “bà” – những từ dễ phát âm và dễ hiểu.
Đọc sách và truyện tranh hàng ngày
Đọc sách là một cách hiệu quả để trẻ tiếp xúc với nhiều từ vựng hơn. Ba mẹ có thể dành thời gian đọc sách cho trẻ nghe, chỉ vào hình ảnh và gọi tên các đồ vật. Khuyến khích trẻ lặp lại những từ hoặc chỉ vào các hình ảnh khi được hỏi sẽ giúp trẻ không chỉ nhận diện đồ vật mà còn học cách gọi tên chúng.
Mở rộng vốn từ cho trẻ
Khi trẻ bắt đầu nói những từ đơn giản, ba mẹ có thể giúp trẻ hoàn thiện câu bằng cách thêm vào các từ mới. Ví dụ, khi trẻ nói “mẹ”, ba mẹ có thể hỏi “mẹ đang làm gì đây?”. Phương pháp này giúp trẻ học cách kết hợp các từ thành câu hoàn chỉnh và làm giàu vốn từ vựng.
Luyện tập trả lời câu hỏi
Đặt những câu hỏi đơn giản về những gì xảy ra xung quanh sẽ giúp trẻ luyện tập khả năng giao tiếp. Mặc dù trẻ chưa thể trả lời trôi chảy, nhưng dần dần trẻ sẽ biết cách diễn đạt ý muốn của mình thông qua cử chỉ và từ ngữ đơn giản, tạo nền tảng cho câu nói hoàn chỉnh. Quan trọng là ba mẹ cần kiên nhẫn chờ đợi trẻ trả lời.
Học ngôn ngữ qua bài hát
Âm nhạc là một công cụ tuyệt vời để giúp trẻ học ngôn ngữ. Ba mẹ có thể cùng trẻ hát những bài hát thiếu nhi vui nhộn kèm theo các động tác minh họa. Ban đầu, trẻ có thể bắt chước các động tác, sau đó sẽ dần ngân nga theo giai điệu.
Ngoài ra, ba mẹ cũng có thể chọn các trò chơi như xếp hình, tô màu và giao tiếp với trẻ trong khi chơi, điều này giúp trẻ làm quen với từ vựng mới và mở rộng khả năng ngôn ngữ.
Những điều cần lưu ý trong cách giáo dục trẻ 18 tháng tuổi
Ở độ tuổi 18 tháng, trẻ chủ yếu giao tiếp qua ngôn ngữ cơ thể. Vì vậy, cha mẹ cần thường xuyên thể hiện những cử chỉ yêu thương và vỗ về để trẻ cảm nhận được tình cảm ấm áp.
Trong quá trình giáo dục trẻ 18 tháng tuổi, phụ huynh cần đặc biệt chú ý:
Không sử dụng quát mắng hay đòn roi khi dạy trẻ. Hành động này có thể khiến bé cảm thấy sợ hãi, ảnh hưởng đến tâm lý và tinh thần, đồng thời có thể gây ra những tổn thương cơ thể không mong muốn.
Cần thống nhất phương pháp giáo dục trong gia đình. Mọi thành viên, từ ông bà đến bố mẹ, cần có sự đồng lòng trong cách nuôi dạy con, điều này giúp tạo ra môi trường giáo dục ổn định và hiệu quả cho trẻ.
Dành thời gian cho con là rất quan trọng. Sau những giờ làm việc căng thẳng, cha mẹ nên dành thời gian bên con, cùng gia đình chơi đùa sẽ là cách tốt nhất để tăng cường tình cảm gia đình và tạo ra những kỷ niệm gắn bó.
Những điều cần lưu ý khi dạy trẻ 18 tháng tuổi
Cách chơi với bé 18 tháng
Để giúp trẻ 18 tháng phát triển toàn diện, ba mẹ có thể áp dụng những phương pháp sau:
Chuẩn bị dụng cụ sáng tạo: Đặt sẵn bút chì màu an toàn, cọ vẽ và giấy gần bé. Các hoạt động vẽ tranh giúp bé phát triển khả năng sáng tạo và kỹ năng vận động tinh.
Khuyến khích sự độc lập: Hướng dẫn bé thực hiện một hành động nhiều lần, sau đó để bé tự thử sức. Điều này giúp bé phát triển sự tự tin và khả năng giải quyết vấn đề.
Cho bé tham gia các trò chơi sáng tạo: Cung cấp các trò chơi như ghép tranh, vẽ, dán giấy hay nặn đất sét để bé phát triển trí tưởng tượng và sự sáng tạo.
Giúp bé tập trung: Do khả năng tập trung của bé ở độ tuổi này khá ngắn, ba mẹ nên dọn dẹp đồ chơi từ từ trước mặt con để không làm bé mất tập trung.
Thiết kế không gian chơi: Đảm bảo bàn đồ chơi có chiều cao phù hợp để bé dễ dàng tiếp cận và chơi thoải mái.
Khích lệ bé: Luôn động viên và khen ngợi khi bé cố gắng, giúp bé xây dựng sự tự tin và khuyến khích bé thử thách bản thân trong tương lai.
Cách chăm sóc trẻ 18 tháng
Chăm sóc dinh dưỡng: Đảm bảo bé được ăn uống đầy đủ, nếu thấy bé chán ăn hoặc sụt cân, ba mẹ nên đưa bé đi khám bác sĩ để được tư vấn.
Môi trường ngủ thoải mái: Tạo không gian ngủ yên tĩnh, ấm áp, tránh ồn ào để bé có giấc ngủ ngon.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Đưa bé đi kiểm tra sức khỏe và tiêm phòng đầy đủ theo lịch trình.
Hướng dẫn bé ngồi bô: Dạy bé ngồi bô một cách nhẹ nhàng, không gây áp lực để bé tự giác làm theo.
Mang giày cho bé khi ra ngoài: Đảm bảo bé mang giày hoặc dép phù hợp khi ra ngoài để bảo vệ chân.
Cai sữa từ từ: Mặc dù 18 tháng là thời điểm thích hợp để cai sữa, nếu mẹ cảm thấy thoải mái, có thể duy trì việc cho bé bú.
Kiên nhẫn với bé: Bé ở độ tuổi này có thể nhõng nhẽo để đạt được điều mình muốn. Ba mẹ cần kiên nhẫn và không nên mềm lòng trước tiếng khóc của bé.
Một số câu hỏi liên quan
Lịch ăn ngủ cho bé 18 tháng tuổi thế nào?
Dưới đây là gợi ý lịch sinh hoạt bé 18 tháng cha mẹ có thể tham khảo:
Lượng sữa và thực phẩm cần thiết: Trẻ 18 tháng tuổi nên uống từ 550-750ml sữa mỗi ngày, chia thành 3 lần. Về bữa ăn, bé cần 3 bữa chính và 2 bữa phụ với thực phẩm như cháo, thịt, rau củ mềm để tăng khẩu vị và bổ sung dinh dưỡng.
Trẻ 18 tháng ăn cơm được chưa? Một số trẻ có thể ăn cơm mềm hoặc nát ở độ tuổi này, tùy theo khả năng nhai và nuốt của từng bé.
Thực phẩm phù hợp: Bé cần bổ sung các dưỡng chất như canxi, sắt, chất béo, và protein. Thực phẩm tốt cho bé gồm: sữa, phô mai, sữa chua, thịt nạc (gà, heo, bò), trái cây tươi (chuối, táo, bơ), rau củ (bí đỏ, khoai lang, cà rốt) và các sản phẩm từ đậu nành. Đừng quên cung cấp đủ nước để tránh táo bón.
Giấc ngủ của trẻ 18 tháng tuổi: Trẻ 18 tháng cần khoảng 11-12 giờ ngủ ban đêm và 1,5-3 giờ ngủ ban ngày, tổng cộng từ 13-14 giờ ngủ mỗi ngày để hỗ trợ sự phát triển toàn diện.
Trẻ 18 tháng biết nói những gì?
Hầu hết trẻ 18 tháng tuổi có thể phát âm các từ đơn giản, gọi tên được người, một số loài vật và đồ chơi theo yêu cầu, như gà, mèo, chó, bóng...
Trẻ 18 tháng tuổi cân nặng bao nhiêu?
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, cân nặng trung bình của trẻ 18 tháng là 10,5 kg đối với bé gái và 11 kg đối với bé trai. Về chiều cao, trẻ gái ở độ tuổi này có chiều cao trung bình là 80,8 cm, trong khi trẻ trai đạt khoảng 82,3 cm.
Cách giáo dục trẻ 18 tháng tuổi không chỉ đơn giản là việc truyền đạt kiến thức, mà còn là quá trình phát triển cảm xúc, kỹ năng xã hội và khả năng vận động của trẻ. Ở độ tuổi này, việc tạo ra một môi trường học tập đầy yêu thương, kiên nhẫn và khuyến khích sự tò mò sẽ giúp trẻ phát huy tối đa tiềm năng của mình. Việc áp dụng đúng phương pháp giáo dục ở độ tuổi này không chỉ hỗ trợ sự phát triển hiện tại của trẻ mà còn tạo nền tảng vững chắc cho tương lai.
Đăng bởi:
Bạn muốn nhận thông báo về bài viết mới? Đăng ký ngay