Trường Đại học Phương Đông là một trong những trường ĐH ngoài công lập đầu tiên trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam.
Trường được thành lập theo Quyết định số 350/TTg ngày 8/7/1994 của Thủ tướng Chính phủ và chính thức đi vào hoạt động theo quyết định số 2282/GD-ĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo ngày 16/8/1994. Nhà trường tổ chức khai giảng khóa đầu tiên ngày 24/10/1994. Ngày này được lấy làm ngày truyền thống của nhà trường.
Trường Đại học Phương Đông thuộc hệ thống giáo dục quốc dân nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, chịu sự quản lí Nhà nước về giáo dục và đào tạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo và các cơ quan quản lí giáo dục theo sự phân công, phân cấp của Chính phủ; đồng thời chịu sự quản lí hành chính theo lãnh thổ của Uỷ ban Nhân dân thành phố Hà Nội.
Trải qua gần 20 năm xây dựng và phát triển, Trường Đại học Phương Đông bằng nội lực của chính mình, tự lập, vươn lên và đã khẳng định được vị trí của mình là một trường Đại học có quy mô trung bình, đào tạo đa ngành, đa hệ, đa lĩnh vực, góp phần thực hiện chủ trương XHH giáo dục, phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế-xã hội, CNH-HĐH đất nước.
Thế mạnh đáng nói nhất của Trường Đại học Phương Đông thể hiện ở tính tự lập và khả năng phát huy nội lực trong việc xây dựng chương trình đào tạo; đội ngũ cán bộ, giảng viên; phát triển cơ sở vật chất phục vụ cho hoạt động của nhà trường.
Đặc biệt, việc tổ chức hoạt động đào tạo không sao chép mà sáng tạo, không dập khuôn bắt chước mà luôn tìm hướng đi mới, coi chất lượng đào tạo là vấn đề cốt lõi, đặc biệt chú trọng tới khả năng tác nghiệp, thích ứng nhu cầu xã hội của người học.
Công cuộc đổi mới mang đến cho đất nước những chuyển biến tích cực, kinh tế thị trường phát triển, xã hội đòi hỏi sinh viên ra trường phải có khả năng đáp ứng những tiêu chuẩn hết sức khắt khe về trình độ, năng lực tiếp thu tiến bộ khoa học, công nghệ mới. Một nền học vấn đa dạng sẽ là nền tảng cốt yếu cho sự thành công.
Trong việc tìm lối đi khác, đi trước về chất lượng đào tạo đáp ứng nhu cầu xã hội ngày càng cao, Trường Đại học Phương Đông cho rằng: Chất lượng đào tạo trước hết phải thể hiện ở năng lực hoạt động (thích nghi nhanh với thực tế và sáng tạo trong tư duy) của sinh viên ra trường. Muốn đạt được mục tiêu đó, chương trình đào tạo phải trang bị cho sinh viên những modun kiến thức có hàm lượng thông tin cao và phương pháp luận tiên tiến. Khối lượng kiến thức được trang bị phù hợp với yêu cầu của thị trường lao động. Ngoài ra, sinh viên còn phải được trang bị những công cụ sắc bén và hiệu quả khác nhằm phát huy tối đa tiềm năng trí tuệ khi tác nghiệp trong hoạt động sản xuất, kinh doanh sau khi tốt nghiệp ra trường.