Học viện Báo chí và Tuyên truyền (tiền thân là Trường Tuyên giáo Trung ương) thuộc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh được hợp nhất từ 03 cơ sở đào tạo: Trường Tuyên huấn, Trường Nguyễn Ái Quốc phân hiệu II và Trường Đại học Nhân dân theo Nghị quyết số 36-NQ/TW ngày 16/01/1962 của Ban Bí thư Trung ương Đảng.
Học viện Báo chí và Tuyên truyền là một trường Đảng trong hệ thống Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, là cơ sở giáo dục đại học trọng điểm trong hệ thống giáo dục của Việt Nam.
Học viện có sứ mệnh nghiên cứu, đào tạo và bồi dưỡng nguồn nhân lực chất lượng cao trong các lĩnh vực lý luận chính trị, tư tưởng - văn hóa, báo chí, tuyên truyền, truyền thông và một số ngành khoa học xã hội và nhân văn khác. Triết lý giáo dục của Học viện là "Trí tuệ, tầm nhìn, bản lĩnh, sáng tạo, cống hiến".
Học viện Báo chí và Tuyên truyền phấn đấu đến năm 2030 trở thành trường Đại học quản trị theo các tiêu chuẩn quốc tế, trung tâm nghiên cứu có tầm ảnh hưởng về lý luận chính trị, báo chí và truyền thông tại Đông Nam Á và châu Á; phấn đấu đến năm 2045 trở thành trường đại học hàng đầu tại châu Á.