Tìm kiếm bài viết

Nên và không nên làm gì khi trẻ bị ngứa vào mùa hè?

Mùa hè là thời điểm trẻ nhỏ rất dễ gặp các vấn đề về da, đặc biệt là hiện tượng ngứa ngáy, khó chịu khiến trẻ quấy khóc và mất ngủ. Trẻ bị ngứa vào mùa hè không chỉ gây phiền toái mà còn có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý da liễu hoặc phản ứng dị ứng cần được xử lý kịp thời. Bài viết dưới đây KIDDIHUB sẽ giúp phụ huynh hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng, cách chăm sóc và phòng ngừa để bảo vệ làn da nhạy cảm của trẻ trong những tháng mùa hè oi bức.

Sẩn ngứa là gì và biểu hiện ra sao?

Sẩn ngứa được hiểu là hiện tượng da bị kích ứng, xuất hiện các mảng mẩn đỏ hoặc các nốt sần nhỏ li ti trên bề mặt da, kèm theo cảm giác ngứa ngáy khó chịu. Ở trẻ em, do làn da còn rất nhạy cảm và mỏng manh hơn so với người lớn, nên trẻ rất dễ bị tác động bởi những yếu tố gây kích thích từ môi trường bên ngoài như nhiệt độ, mồ hôi, hoặc các tác nhân bên trong cơ thể như dị ứng thức ăn, vi khuẩn, vi rút. Những yếu tố này có thể khiến da trẻ bị phản ứng quá mức, dẫn đến tình trạng sẩn ngứa.

Khi trẻ bị sẩn ngứa, thường có một số biểu hiện điển hình như sau: trên da xuất hiện các nốt đỏ hoặc mụn nhỏ li ti, đặc biệt là ở những vùng da mỏng và dễ tiếp xúc như lưng, tay, chân, bụng. Trẻ sẽ có xu hướng gãi liên tục do cảm giác ngứa ngáy, điều này rất dễ làm cho da bị trầy xước hoặc thậm chí nhiễm trùng nếu không được chăm sóc đúng cách. Tình trạng sẩn ngứa có thể tự biến mất trong vài giờ đồng hồ nếu nguyên nhân không quá nghiêm trọng, tuy nhiên cũng có thể kéo dài nhiều ngày, thậm chí lâu hơn tùy vào mức độ kích ứng và biện pháp xử lý của phụ huynh hoặc người chăm sóc.

Nguyên nhân khiến trẻ bị ngứa vào mùa hè

Mùa hè với khí hậu đặc trưng nóng ẩm không chỉ khiến trẻ cảm thấy oi bức mà còn tạo điều kiện thuận lợi để nhiều tác nhân gây bệnh về da phát triển mạnh mẽ. Vậy đâu là những nguyên nhân cụ thể khiến trẻ em thường xuyên bị ngứa trong thời điểm này?

Dị ứng thực phẩm gây sẩn ngứa ở trẻ nhỏ

Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất khiến trẻ em bị sẩn ngứa chính là do dị ứng thực phẩm. Khi hệ miễn dịch của trẻ phản ứng quá mức với một số loại thực phẩm nhất định, quá trình kháng nguyên – kháng thể sẽ diễn ra, dẫn đến các biểu hiện nổi sẩn đỏ trên da.

Các loại thực phẩm dễ gây dị ứng thường gặp gồm có sữa bò, nguyên nhân chính ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ; trứng, đặc biệt là protein trong lòng trắng trứng; hải sản như tôm, cua, mực; các loại hạt như lạc và một số loại hạt khác; cũng như một số loại trái cây như dâu tây, kiwi hoặc dứa. Triệu chứng dị ứng này thường xuất hiện rất nhanh sau khi trẻ ăn phải thực phẩm gây kích ứng, biểu hiện bằng các nốt sẩn đỏ, mẩn ngứa hoặc thậm chí là sưng tấy da.

Nguyên nhân khiến trẻ bị ngứa vào mùa hè

Da trẻ bị kích ứng nghiêm trọng do thời tiết nóng ẩm kéo dài

Thời tiết mùa hè với nhiệt độ cao và độ ẩm lớn khiến trẻ ra nhiều mồ hôi, nếu làn da không được vệ sinh kỹ càng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, nấm và các vi sinh vật khác phát triển, gây ra các bệnh viêm da kèm theo cảm giác ngứa ngáy khó chịu. Đặc biệt, làn da của trẻ nhỏ vốn mỏng manh và nhạy cảm hơn nhiều so với người lớn, nên rất dễ bị tổn thương khi tiếp xúc với nhiệt độ cao và độ ẩm thay đổi liên tục.

Vi khuẩn, virus và nấm da phổ biến mùa hè dễ gây viêm ngứa trên da trẻ

Mùa hè là thời điểm nhiều loại vi khuẩn, virus và nấm phát triển mạnh mẽ, dễ dàng xâm nhập và gây các bệnh lý về da ở trẻ em, trong đó điển hình là:

Vi khuẩn Staphylococcus aureus – tác nhân phổ biến gây viêm da mủ ở trẻ.
Nấm Candida – nguyên nhân gây ra các bệnh nấm kẽ chân tay, nấm móng.
Virus Herpes simplex – gây mụn nước, viêm da phỏng rộp.
Các loại vi khuẩn khác gây viêm da mẩn ngứa, chốc lở, nổi mẩn đỏ trên da.
Những căn bệnh này thường kèm theo biểu hiện nổi mẩn, ngứa ngáy, tổn thương da rõ ràng, khiến trẻ rất khó chịu.

Dị ứng với côn trùng, muỗi và mạt bụi – tác nhân gây ngứa phổ biến vào mùa hè

Mùa hè cũng là mùa hoạt động mạnh mẽ của nhiều loại côn trùng như muỗi, kiến, ve chó mèo,... Khi các loài côn trùng này đốt hoặc cắn, trẻ có thể bị phản ứng dị ứng tại chỗ với biểu hiện nổi mẩn đỏ, ngứa dữ dội. Trong một số trường hợp, trẻ còn có thể bị dị ứng toàn thân với các triệu chứng như nổi mề đay hoặc phát ban lan rộng khắp người.

Tác động tiêu cực từ các hóa chất trong mỹ phẩm, sữa tắm và quần áo

Việc sử dụng các sản phẩm chăm sóc da như xà phòng, sữa tắm, kem chống nắng có chứa nhiều hóa chất hoặc không rõ nguồn gốc cũng có thể gây kích ứng da ở trẻ, làm tăng cảm giác ngứa ngáy. Bên cạnh đó, quần áo được làm từ các chất liệu tổng hợp không thoáng khí cũng góp phần làm da trẻ bị bí bách, tăng nguy cơ kích ứng và ngứa ngáy khó chịu.

Các bệnh da liễu mãn tính thường bùng phát mạnh vào mùa hè ở trẻ em

Mùa hè là thời điểm dễ khiến các bệnh lý về da có tính chất mãn tính hoặc cơ địa dị ứng ở trẻ bùng phát, bao gồm:

Bệnh chàm (eczema): Biểu hiện bằng da đỏ, bong tróc và ngứa ngáy dữ dội.
Viêm da cơ địa: Gây ngứa kéo dài, da khô ráp, nứt nẻ gây khó chịu.
Mề đay mạn tính: Xuất hiện các nốt mẩn ngứa lan rộng và có thể tái phát thường xuyên.

Những bệnh lý này thường liên quan đến yếu tố di truyền hoặc cơ địa nhạy cảm, khiến trẻ dễ bị ảnh hưởng và biểu hiện rõ rệt hơn trong điều kiện thời tiết nóng ẩm của mùa hè.

Các triệu chứng điển hình thường xuất hiện khi trẻ bị ngứa vào mùa hè

Khi thời tiết bước vào giai đoạn nắng nóng và độ ẩm cao, làn da nhạy cảm của trẻ em dễ bị ảnh hưởng và biểu hiện ra ngoài bằng nhiều triệu chứng đặc trưng. Dưới đây là những dấu hiệu thường gặp nhất cho thấy trẻ đang gặp phải tình trạng ngứa da vào mùa hè:

Cảm giác ngứa rát dữ dội, trẻ gãi liên tục: Một trong những biểu hiện dễ nhận biết nhất là việc trẻ thường xuyên gãi nhiều tại các vùng da bị ngứa, đi kèm đó là tình trạng quấy khóc, bứt rứt, cáu gắt hoặc mất tập trung do cảm giác ngứa ngáy dai dẳng và khó chịu kéo dài, đặc biệt là vào ban đêm.
Da chuyển đỏ, nổi mẩn hoặc sẩn ngứa: Tại các vùng da bị tổn thương do gãi hoặc do kích ứng, cha mẹ có thể quan sát thấy những nốt đỏ li ti, mẩn ngứa, thậm chí xuất hiện mảng da sưng tấy hoặc nổi cộm hơn bình thường. Một số trường hợp còn xuất hiện mụn nước li ti trên bề mặt da.
Xuất hiện mụn nước, bong tróc hoặc da khô ráp: Tùy theo nguyên nhân gây ngứa như viêm da, dị ứng hoặc nhiễm trùng, da của trẻ có thể có biểu hiện nổi mụn nước, chảy dịch nhẹ, hoặc khô nứt, bong tróc thành từng mảng khiến trẻ càng cảm thấy ngứa ngáy và đau rát hơn khi tiếp xúc.
Rối loạn giấc ngủ và ăn uống kém: Tình trạng ngứa da kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến làn da mà còn khiến trẻ mất ngủ, ngủ chập chờn hoặc thức dậy nhiều lần trong đêm vì ngứa; lâu dần, trẻ có thể trở nên biếng ăn, mệt mỏi và giảm sức đề kháng, tác động tiêu cực đến quá trình phát triển thể chất và tinh thần.

Những biểu hiện trên không chỉ gây khó chịu tạm thời mà nếu không được xử lý kịp thời, đúng cách, còn có thể dẫn đến viêm nhiễm da, bội nhiễm hoặc hình thành thói quen gãi làm tổn thương sâu hơn đến làn da mỏng manh của trẻ. Vì vậy, việc nhận biết và chăm sóc da đúng cách trong mùa hè là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe làn da cho trẻ nhỏ.

Hướng dẫn chi tiết cách chăm sóc và xử lý hiệu quả khi trẻ bị ngứa vào mùa hè

Vệ sinh da đúng cách và nhẹ nhàng mỗi ngày

Trước hết, việc giữ gìn vệ sinh da đúng cách đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc làm dịu cảm giác ngứa và hạn chế nguy cơ bùng phát viêm da ở trẻ.

Tắm rửa đều đặn hàng ngày bằng nước ấm (khoảng 35–37 độ C), tránh sử dụng nước quá nóng hoặc lạnh vì dễ làm khô da hoặc kích thích da nhạy cảm.
Sử dụng các loại sữa tắm dịu nhẹ, không chứa xà phòng, không hương liệu nhân tạo và không chứa các chất tẩy rửa mạnh nhằm tránh kích ứng cho làn da nhạy cảm của trẻ.
Sau khi tắm nên dùng khăn mềm lau khô nhẹ nhàng, tuyệt đối không chà xát mạnh làm tổn thương thêm vùng da bị ngứa hoặc viêm.

Lựa chọn quần áo phù hợp để giữ da luôn khô thoáng

Song song với việc vệ sinh da, lựa chọn trang phục phù hợp trong mùa hè cũng là một yếu tố quan trọng giúp ngăn ngừa tình trạng ngứa ngáy tái diễn.

Ưu tiên quần áo làm từ chất liệu cotton tự nhiên, mềm mại và thấm hút mồ hôi tốt, giúp làn da trẻ được “thở” dễ dàng và tránh bị bí bách.
Không mặc đồ quá bó sát hoặc làm từ vải tổng hợp dễ gây ma sát, giữ ẩm và tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm phát triển.
Thay quần áo kịp thời khi trẻ ra nhiều mồ hôi, nhất là sau khi chơi đùa hoặc vận động mạnh để hạn chế vi khuẩn tích tụ trên da.

Tránh để trẻ tiếp xúc với các yếu tố gây dị ứng ngoài môi trường

Tiếp theo, để hạn chế các phản ứng ngứa do dị ứng, cha mẹ cần chủ động giảm thiểu việc tiếp xúc với các yếu tố dễ gây kích ứng từ môi trường sống xung quanh.

Hạn chế cho trẻ vui chơi ở những khu vực có nhiều côn trùng, bụi bặm, cây cỏ lạ dễ gây kích ứng da.
Dùng màn chống muỗi hoặc cho trẻ mặc quần áo dài tay khi đi ngủ hoặc ra ngoài, đặc biệt vào sáng sớm hoặc chiều tối.
Không sử dụng mỹ phẩm, dầu gội, kem bôi không rõ nguồn gốc, dễ gây dị ứng và làm tình trạng ngứa thêm nghiêm trọng.

Sử dụng thuốc và sản phẩm chăm sóc da theo đúng chỉ định y tế

Khi các biện pháp chăm sóc tại nhà không mang lại hiệu quả, hoặc da trẻ xuất hiện dấu hiệu tổn thương nặng hơn, phụ huynh cần nhanh chóng đưa trẻ đi khám và sử dụng thuốc theo đúng hướng dẫn của bác sĩ.

Khi tình trạng ngứa da kéo dài hoặc tổn thương nặng, cần đưa trẻ đi khám bác sĩ chuyên khoa da liễu, để được chẩn đoán nguyên nhân và kê đơn thuốc phù hợp.
Các sản phẩm kem dưỡng ẩm, thuốc bôi chứa corticoid nhẹ hoặc thuốc kháng histamin có thể được chỉ định để giảm nhanh ngứa và viêm nếu cần thiết, nhưng phải tuyệt đối tuân theo chỉ dẫn y tế.
Không tự ý dùng thuốc bôi có chứa corticoid trong thời gian dài vì có thể gây mỏng da, giãn mạch, thậm chí làm bệnh trở nên phức tạp hơn.

Giữ gìn vệ sinh môi trường sống sạch sẽ, hạn chế côn trùng gây hại

Ngoài việc chăm sóc trực tiếp trên da, việc đảm bảo môi trường sống xung quanh sạch sẽ, an toàn cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị và phòng ngừa ngứa da tái phát.

Thường xuyên dọn dẹp, lau chùi khu vực trẻ sinh hoạt, vui chơi, đặc biệt là các góc khuất dễ tích tụ bụi bẩn, vi khuẩn.
Loại bỏ các khu vực ẩm thấp, nơi trú ngụ của muỗi, kiến, mạt bụi, ve chó mèo,… giúp giảm thiểu nguy cơ tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng.
Có thể sử dụng các phương pháp đuổi côn trùng an toàn như nhang muỗi, tinh dầu sả, bình xịt từ thiên nhiên để bảo vệ không gian sống của trẻ.

Khi nào nên đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa?

Cuối cùng, nếu các triệu chứng ngứa da ở trẻ không thuyên giảm sau vài ngày chăm sóc tại nhà, phụ huynh nên nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế để được kiểm tra chuyên sâu:

Tình trạng ngứa kéo dài trên 5–7 ngày mà không thuyên giảm, kể cả khi đã áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà.
Da có dấu hiệu tổn thương nặng như nổi mụn mủ, chảy dịch, sưng viêm hoặc loét da.
Trẻ kèm theo các triệu chứng toàn thân như sốt, uể oải, biếng ăn, mất ngủ kéo dài, hoặc có phản ứng dị ứng nghiêm trọng như khó thở, phù mặt, nổi mề đay khắp người.

Biện pháp phòng ngừa ngứa da cho trẻ vào mùa hè

Trong những ngày hè oi ả, khi nhiệt độ và độ ẩm không khí đều ở mức cao, làn da non nớt của trẻ nhỏ rất dễ bị ảnh hưởng tiêu cực bởi các yếu tố từ môi trường như mồ hôi, vi khuẩn, bụi bẩn và côn trùng. Do đó, việc chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa ngứa da cho trẻ vào mùa hè là cực kỳ cần thiết nhằm giảm nguy cơ kích ứng, viêm da và đảm bảo trẻ luôn cảm thấy thoải mái, khỏe. Dưới đây là những nguyên tắc chăm sóc và phòng ngừa ngứa da mùa hè cho trẻ mà các bậc cha mẹ nên áp dụng:

Giữ cho làn da của trẻ luôn sạch sẽ và khô thoáng suốt cả ngày

Vệ sinh da hằng ngày một cách nhẹ nhàng và kỹ lưỡng là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong việc ngăn ngừa tình trạng ngứa ngáy.

Cha mẹ nên tắm rửa cho trẻ mỗi ngày bằng nước ấm, kết hợp sử dụng sữa tắm dịu nhẹ chuyên biệt dành cho làn da nhạy cảm của trẻ nhỏ.
Sau khi tắm xong, cần chú ý lau khô toàn bộ cơ thể, đặc biệt là những vùng có nhiều nếp gấp như cổ, khuỷu tay, bẹn và phía sau gối, nơi dễ bị ẩm ướt và là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển.

Dưỡng ẩm đúng cách để duy trì độ mềm mại và hàng rào bảo vệ da

Việc cung cấp độ ẩm cần thiết cho da là điều không thể thiếu trong mùa hè, khi thời tiết có thể khiến da trẻ bị khô nhẹ hoặc mất nước.

Nên lựa chọn các loại kem dưỡng ẩm được chiết xuất từ thành phần thiên nhiên, không chứa paraben hay hương liệu tổng hợp.
Dưỡng ẩm nên được thực hiện sau khi tắm và trước khi đi ngủ để da được tái tạo và bảo vệ suốt đêm.

Biện pháp phòng ngừa ngứa da cho trẻ vào mùa hè

Hạn chế tối đa việc sử dụng các sản phẩm chứa hóa chất mạnh

Sự nhạy cảm của làn da trẻ đòi hỏi cha mẹ phải cẩn trọng trong việc lựa chọn các sản phẩm chăm sóc cá nhân và giặt giũ.

Nên ưu tiên sử dụng các loại sữa tắm, dầu gội, nước giặt và kem chống nắng có nhãn "dành riêng cho trẻ em" hoặc "hypoallergenic".
Tránh hoàn toàn các sản phẩm có chứa cồn, chất tạo bọt mạnh, chất bảo quản tổng hợp,... vì chúng có thể làm tổn thương lớp biểu bì bảo vệ da.

Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, tăng sức đề kháng từ bên trong

Một trong những cách phòng ngừa ngứa da từ gốc rễ chính là tăng cường hệ miễn dịch và sức đề kháng thông qua dinh dưỡng hàng ngày.

Bổ sung cho trẻ nhiều rau xanh, củ quả tươi, thực phẩm giàu vitamin A, C, E và kẽm, những vi chất giúp làm dịu da, chống viêm và thúc đẩy tái tạo tế bào da.
Hạn chế thực phẩm nhiều dầu mỡ, đường hoặc đồ ăn nhanh vì có thể làm tăng nguy cơ viêm da cơ địa và các phản ứng dị ứng.

Kiểm soát tốt môi trường sống, hạn chế tối đa tác nhân gây dị ứng

Cuối cùng, yếu tố môi trường xung quanh cũng ảnh hưởng trực tiếp đến làn da của trẻ, do đó cần giữ không gian sống luôn sạch sẽ, thoáng đãng.

Dọn dẹp phòng ngủ, khu vui chơi, và đồ chơi của trẻ thường xuyên để loại bỏ bụi bẩn, nấm mốc và côn trùng.
Sử dụng rèm cửa, lưới chắn côn trùng, và các biện pháp an toàn để phòng tránh muỗi, kiến, gián, những tác nhân phổ biến gây kích ứng da mùa hè.

Trẻ bị ngứa vào mùa hè là tình trạng phổ biến nhưng không nên xem nhẹ. Việc nhận biết đúng nguyên nhân, chăm sóc da đúng cách và phòng tránh hợp lý sẽ giúp trẻ tránh được nhiều phiền toái, bảo vệ làn da khỏe mạnh, thoải mái suốt mùa hè. Cha mẹ hãy luôn đồng hành và quan sát kỹ các dấu hiệu trên da để có hướng xử lý kịp thời, giúp trẻ phát triển toàn diện trong môi trường an toàn và lành mạnh.

Đăng bởi:

Nhóm công khai

102K thành viên

20+ bài viết mỗi ngày

Từ trong bụng đến giảng đường

16 người bạn là thành viên

Mình là Ngọc Trâm - Content Marketing có kinh nghiệm trong các lĩnh vực giáo dục, sức khỏe. Mình mong rằng các bài viết của mình sẽ đem lại nhiều thông tin hữu ích cho bạn đọc.